Page 9 - 883429_Kolorowe Karty metodyka A+ cz1

działań muzycznych potrafią w swobodny sposób zamieniać się rolami. Integrują się poprzez równocze-
sne stosowanie różnych form działania. Łączą taniec ze śpiewem oraz grą na instrumentach. Kolejne eta-
py aktywnego słuchania utworu obejmują słuchanie utworu połączone z wymyśloną przez nauczyciela
bajką lub opowiadaniem, wprowadzenie elementów ruchu, grę na instrumentach, często wykonanych
samodzielnie z możliwością wykorzystania partytury (na dużych arkuszach umieszczone znaki graficz-
ne, odpowiadające instrumentom), łączenie elementów tańca, ruchów, gestów z grą na instrumentach.
Scenariusze z zakresu zajęć ruchowych zostały oparte o elementy Metody Ruchu Rozwijającego Wero-
niki Sherborne, czyli rozwijanie za pomocą ruchu świadomości własnego ciała i przestrzeni, dzielenie
tej przestrzeni z innymi oraz nawiązywanie z nimi bliskiego kontaktu, a także usprawnianie ruchowe.
Udział w zajęciach rozwija również sferę emocjonalno-społeczną. Dzieci podczas zajęć poznają swoje
otoczenie i uczą się w nim czuć bezpiecznie, a co za tym idzie – nawiązują relacje z innymi. Początkowe
ćwiczenia koncentrują się na samym dziecku. Kolejne ćwiczenia powinny odbywać się w parach, na-
stępnie w małych zespołach. Końcowym etapem jest praca z całą grupą. Schemat zajęć daje dziecku sta-
bilność i bezpieczeństwo. W scenariuszach pojawiają się również elementy metody gimnastyki twórczej
Rudolfa Labana określanej jako metoda inspiracji ruchowej. Rudolf Laban wyodrębnił cztery wymiary
ruchu: energię, przepływ, przestrzeń i czas. W tej metodzie często stosuje się muzykę, przybory oraz pra-
cę z partnerem i całą grupą. Występują tu różne formy aktywności ruchowej (np. pantomima, insceni-
zacje). Najważniejsze jest stosowanie trzech reguł: stopniowania trudności, wszechstronności i naprze-
mienności wysiłku oraz rozluźnienia i rozproszenia oraz koncentracji. Metoda ma na celu stymulowanie
i rozbudzanie zdolności tanecznych. Dzieci podczas zajęć wyrażają siebie i swoje odczucia poprzez ruch
własnego ciała. Kształtują właściwe reagowanie na znaki umowne i symbole, rozwijają poczucie rytmu
oraz usprawniają motorykę małą i motorykę dużą. Dzieci same decydują, czy są w stanie wykonać dane
ćwiczenie. Podczas zajęć dzieci naśladują zachowanie przedmiotów, zwierząt, a także naśladują ruchy
wykonywane przez inne dziecko. Zabawy te dają wiele radości. Są okazją do spontanicznej aktywności,
a także pozwalają na wyciszenie nagromadzonej energii. Kolejną metodą, której elementy pojawiają się
w przewodnikach, jest metoda gimnastyki rytmicznej o charakterze twórczym Marii i Alfreda Kniessów.
Została oparta na gimnastyce utanecznionej, która łączy zajęcia muzyczne i rytmiczne z wykorzysta-
niem nietypowych przyborów, takich jak: grzechotki, łuski orzechów kokosowych, bijaki, wstążki. Naj-
ważniejszym elementem tej metody jest ekspresja i twórczość własna dziecka. Nauczyciel może jedynie
proponować określone ruchy, jednak to dziecko powinno podejmować własną twórczość w działaniu.
W przewodnikach zostały wykorzystane również elementy metody burzy mózgów Alexa Osborna. To
jedna z metod twórczego rozwiązywania problemów. Polega na pracy w grupie. Aktywizuje i integruje
zespół. Celem metody jest generowanie pomysłów do dalszej pracy z tematem. Z kolei Metoda Sześciu
Myślowych Kapeluszy Edwarda de Bono jest przydatnym sposobem pracy w przypadku rozwiązywa-
nia problemu. Każdy z sześciu kapeluszy prezentuje inny sposób myślenia. Otrzymując jeden z sześciu
kapeluszy, narzucamy sobie obowiązek myślenia w określony sposób. Kolejną metodą, o której należy
wspomnieć, jest metoda projektów. Jej główną cechą jest zaangażowanie wszystkich dzieci i zachęca-
nie do aktywnego uczestniczenia w zajęciach. Nauczyciel, proponując korzystanie z metody projektów,
jest tylko organizatorem zajęć. To dzieci w metodzie projektów są najważniejsze – one same, korzystając
z dostępnych środków dydaktycznych i zasobów osobistych, rozwiązują problem i poszukują odpowie-
dzi na zadany temat. Metoda projektów składa się z trzech etapów. Pierwszym etapem jest wybór te-
matu oraz zweryfikowanie wiedzy dzieci na podany temat. Kolejnym zadaniem w pierwszym etapie jest
pytanie o to, czego dzieci pragną się jeszcze na ten temat dowiedzieć. Nauczyciel może przeprowadzić
ten etap projektu za pomocą siatki wiedzy i siatki pytań. Drugim etapem są działania badawcze. Dzieci
podczas tego etapu starają się, jak najwięcej dowiedzieć, eksperymentując, podejmując wyprawy te-
renowe czy spotkania z ekspertami. W trzecim etapie najważniejszą rolę stanowi ewaluacja. Podsumo-
wanie wiedzy, którą dzieci zdobyły podczas trwania projektu, jest niezwykle ważne do uzmysłowienia
sobie, jaki był cel tej metody. Na tym etapie dzieci tworzą lub podziwiają stworzone przez siebie dzieła
w formie plakatów, filmów, książeczek czy gazetek tematycznych.
Oddając Państwu niniejszą publikację, mamy nadzieję, że spełni ona swoje zadanie – pomoże uczynić
zajęcia z dziećmi wspaniałą przygodą i ułatwi zrealizowanie założeń podstawy programowej.

Zespół autorski i redakcyjny

7