Page 26 - 882688_FOLDER PRZEDMIOTOWY HISTORIA (4-7)_srodki
P. 26

6.1       Początki państwa polskiego                                                                                         Od państwa Polan do Polski                                                     Ciekawe!
                                                                                                                                     W wyniku wędrówek Słowian na ziemiach polskich osiedliło się kil-              Informacje o panowaniu Miesz-
                                                                                                                                     kadziesiąt  plemion  słowiańskich.  W  IX  wieku  najsilniejszymi  byli        ka I czerpiemy z kilku przekazów

        wiek                                            ŚREDNIOWIECZE                                   NOWOŻYTNOŚĆ                  Wiślanie i Polanie. Stworzyli oni własne państwa plemienne. Naj-               historycznych. Jednym z nich jest
            V        VI      VII      VIII     IX        X       XI       XII      XIII    XIV      XV      XVI                                                                                                     kronika  niemieckiego  biskupa
                                                                                                                                     wyższą władzę w takim państwie sprawował książę. Musiał się on                 Thietmara [czyt. titmara], w któ-
                                     966 rok – chrzest Polski  992 rok – śmierć Mieszka I                                            liczyć z głosem możnowładców. Zaliczali się do nich przedstawiciele            rej  opisał  on  historię  Niemiec
                                                                                                                                     potężnych rodów i posiadacze największych dóbr ziemskich. Waż-                 i  krajów  sąsiednich  od  schyłku
        Podejmij temat                       Wyjaśnij, o czym świadczą podobieństwa między językami słowiańskimi.                    ną rolę w decydowaniu o sprawach wspólnoty plemiennej odgrywał                 IX wieku do 1018 roku.
                                             Jakie wnioski można wysnuć na tej podstawie? Czy poniższe słowa mają podobne            wiec – zgromadzenie wszystkich dorosłych i wolnych mężczyzn.
                                             brzmienie w językach germańskich (np. niemieckim, angielskim)?                          Z czasem rola wiecu zmalała na rzecz umocnienia pozycji księcia.
                                                                                                                                       Pierwszym historycznym księciem Polan był Mieszko I (lata pano-
                                                                                                                                     wania: ok. 960–992). Pochodził on z dynastii Piastów. Jego państwo
                                                                                                                                     w  966  roku  obejmowało  Wielkopolskę,  ziemię  łęczycko-sieradz-
                                                                                                                                     ką  i  Mazowsze.  W  kolejnych  latach  Mieszko  opanował  Pomorze.
                                                                                                                                     Te sukcesy zaniepokoiły niemieckiego możnowładcę Hodona, który
                                                                                                                                     napadł na państwo Polan. Wojska Mieszka odparły jego atak, pokonu-
                                                                                                                                     jąc w 972 roku niemieckie wojska w bitwie pod Cedynią. Pod koniec
                                             pol. miecz               pol. ręka                pol. chleb                            życia Mieszko zajął jeszcze Śląsk i kraj Wiślan (Małopolskę). Zjedno-
                                             czes. meč [czyt. meć]    chorw. ruka [czyt. ruka]  czes. chléb [czyt. chleeb]
                                             ros. меч [czyt. mieć]    ros. рука [czyt. ruka]   ros. хлеб [czyt. chliep]              czone przez niego ziemie z czasem zaczęto nazywać Polską. Okre-
                                                                                                                                     ślenie to pochodzi od nazwy plemienia Polan i oznacza krainę pól.






                                             Słowianie w Europie
                                             Podobieństwa w pisowni i wymowie wielu słów świadczą o pokre-
                                             wieństwie  między  Polakami,  Chorwatami,  Rosjanami,  Czechami
                                             i  innymi  narodami  słowiańskimi,  zamieszkującymi  obecnie  środ-
                                             kową,  wschodnią  i  południową  Europę.  Pierwotnie  Słowianie
                                             stanowili jedną grupę – posługiwali się zbliżonymi językami, mieli
                                             podobne obyczaje i wierzenia. Ich pierwsze siedziby znajdowały się
                                             w rejonie Dniepru i Dniestru. Między V a VIII wiekiem zasiedlili te-
        Słowianie wierzyli w istnienie       reny środkowej Europy, w tym ziemie polskie. Z czasem wspólnota
        demonów, które uosabiały             Słowian podzieliła się na mniejsze plemiona. Oddzielone od siebie
        siły przyrody. Mieli też wielu
        wspólnych bogów. Jednym              naturalnymi przeszkodami (takimi jak rzeki, góry, połacie lasów) stop-
        z najważniejszych był                niowo traciły ze sobą kontakt, a różnice między nimi się pogłębiały.
        gromowładny Perun, zwany             Nie bez znaczenia był wpływ sąsiednich ludów, od których plemiona
        też Świętowitem. Na zdjęciu:         słowiańskie zapożyczały niektóre wyrazy czy zwyczaje. W rezultacie
        kamienny posąg Świętowita            wśród Słowian wyodrębniły się trzy grupy: Słowianie zachodni
        wyłowiony z rzeki Zbrucz             (m.in. Polacy i Czesi), Słowianie wschodni (m.in. Rosjanie, Ukra-                       1.   Wymień obszary podbite przez Polan do końca X wieku.
        na Ukrainie w 1848 roku.             ińcy) i Słowianie południowi (m.in. Chorwaci i Serbowie).                               2.   Podaj nazwy państw sąsiadujących z krajem Mieszka I. Które z nich były państwami chrześcijańskimi?
                                                                                                                                     2.
         24                              130                                                                                                                                                                131


    0626_historia_.indd   130                                                                                  02.07.2018   11:55:12  0626_historia_.indd   131                                                                          02.07.2018   11:55:12
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31