Page 49 - 882688_FOLDER PRZEDMIOTOWY HISTORIA (4-7)_srodki

1.3 Wielkie odkrycia geografi czne Wyprawy Portugalczyków
W dalekich wyprawach początkowo prym wiedli Portugalczycy. Aby odnaleźć drogę morską do In-
dii, kierowali się na południe, płynąc wzdłuż zachodnich wybrzeży Afryki. W 1488 roku portugalski
wiek ŚREDNIOWIECZE NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ żeglarz Bartłomiej Diaz [czyt. dias] odkrył Przylądek Dobrej Nadziei. Jest to jeden z najdalej wy-
XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI suniętych na południe krańców Afryki. Dziesięć lat później śladem Bartłomieja Diaza podążył inny
1519 rok – początek wyprawy Portugalczyk – Vasco [czyt. wasko] da Gama. Po osiągnięciu Przylądka Dobrej Nadziei wpłynął
1492 rok – odkrycie Ameryki 1498 rok – odkrycie drogi morskiej Ferdynanda Magellana
przez Krzysztofa Kolumba do Indii przez Vasco da Gamę dookoła świata na Ocean Indyjski, a następnie w 1498 roku dotarł do portu w Kalikat. W ten sposób jako pierwszy
odnalazł drogę morską do Indii, co było wielkim sukcesem portugalskich odkrywców.
Podejmij temat

Powiedz, które kontynenty zo-
stały przedstawione na mapie,
a których na niej nie zaznaczono.
Jak myślisz, dlaczego ta mapa
świata pokazuje tylko część kuli
ziemskiej? Mapa świata autorstwa niemieckiego kartografa Henryka Martellusa z 1489 roku
Dalekie wyprawy nie byłyby możliwe bez postępu, który dokonał się pod koniec Poszukaj informacji o przedsta-
średniowiecza, m.in. w dziedzinie kartografi i i żeglarstwa. W XV wieku w Europie wionych na zdjęciach przyrzą-
upowszechniły się przyrządy nawigacyjne, takie jak kompas (po lewej stronie) dach nawigacyjnych. Omów ich
Przyczyny wielkich odkryć geografi cznych i astrolabium (po prawej stronie). przeznaczenie.
Powyższa mapa ukazuje stan wiedzy Europejczyków o świecie
w XV wieku. Nie ma na niej Ameryki (nie wiedziano o jej istnieniu). Odkrycie Ameryki
Przełom nastąpił dopiero w epoce wielkich odkryć geografi cz- Inną drogę do Indii wybrał Krzysztof Kolumb – włoski żeglarz
nych. Nazywamy tak okres poznawania świata przez Europejczyków w służbie Hiszpanii. Założył, że Ziemia ma kształt kuli. Aby do-
organizujących zamorskie wyprawy w wiekach XV i XVI. Dlaczego trzeć do Indii, wystarczyło zatem płynąć z Europy cały czas na za-
żeglarze podejmowali ryzyko dalekich podróży? Złożyło się na to kil- chód przez Ocean Atlantycki. W owym czasie teza o kulistości
ka przyczyn. Największe znaczenie miały względy gospodarcze. Ziemi nie została jeszcze potwierdzona i dość powszechnie uważa-
Od czasu krucjat rozwijał się handel między Europą a krajami no, że jest płaska. Dlatego decyzja Kolumba o płynięciu na zachód
Początkowo grupą najbardziej Wschodu – Indiami i Chinami. Z Azji sprowadzano na nasz kon- miała epokowe znaczenie.
zainteresowaną dalekimi tynent cenne ozdoby, pachnidła, przyprawy korzenne czy jedwab. W sierpniu 1492 roku trzy statki Kolumba opuściły Hiszpanię.
wyprawami była hiszpańska
i portugalska szlachta. Handel odbywał się drogą lądową (przez Azję Mniejszą) za pośred- W połowie października włoski żeglarz dotarł do nieznanego lądu. Przybycie Krzysztofa Kolumba
W XV wieku Półwysep nictwem Arabów oraz Turków. Ci ostatni umocnili swoje panowanie Przekonany o tym, że dopłynął do Indii, nazwał napotkaną tam na wyspę Hispaniola (dziś Haiti)
Iberyjski zmagał się bowiem na Bliskim Wschodzie w wiekach XV i XVI. Koszty pośrednictwa ludność tubylczą Indianami. W rzeczywistości marynarze dotarli u wybrzeży Ameryki w 1492 roku
z przeludnieniem i brakiem i transportu towarów drogą lądową były bardzo wysokie, co znacznie do wysp u wybrzeży Ameryki, nazwanej potem Nowym Światem. (rycina z XVI wieku). Podczas
ziem pod uprawę. Wyprawy podnosiło ich cenę. Europejczycy zrozumieli, że taniej będzie kupo- Kolumb odkrył więc nowy kontynent, z czego najpewniej do śmierci tej podróży żeglarz odkrył
dawały wielu ludziom nadzieję wać towary bezpośrednio w krajach Wschodu. Aby nawiązać z nimi nie zdawał sobie sprawy. W wyniku jego pomyłki rdzennych miesz- również wyspy San Salvador
na poprawę ich losu. kontakty handlowe, rozpoczęli poszukiwania drogi morskiej do Indii. kańców Ameryki do dziś nazywa się Indianami. [czyt. salwador] i Kubę.

14 15 47

0618_881295_historia_kl6.indd 14 18.06.2019 11:05:31 0618_881295_historia_kl6.indd 15 18.06.2019 11:05:32