Page 12 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5

Przegląd wybranych gatunków

Długoszowate 1. Długosz królewski
(Osmundaceae) (Osmunda regalis)

Wysokość: do 200 cm. Zarodniki: VI–VIII.
Kłącze: rozgałęzione, brunatne. Stanowiska: głównie torfowiska; także wrzo-
Liście: długoogonkowe, podwójnie pierzaste; sowiska i zarośla na glebie bagnistej oraz cieni-
w części dolnej występują zielone liście asymi- ste, mokre lasy, zwłaszcza olszowe.
lacyjne, w górnej – liście zarodnionośne, które Występowanie: nieliczne stanowiska na ob-
są przekształconą, silnie rozgałęzioną wiechą, szarach nizinnych, na północy kraju.
pokrytą zarodnikami barwy rdzawoczerwonej.

Nasięźrzałowate 2. Podejźrzon marunowy
(Ophinoglossaceae) (Botrichium matricaraefolium)
Wysokość: do 25 cm. Zarodniki: VI–VIII.
Kłącze: krótkie, wyrastają z niego 1–3 liście. Stanowiska: ubogie łąki, murawy, polany,
Liście: część asymilacyjna (płonna) jest zielona zwykle na glebie o odczynie kwaśnym.
i mocno podzielona pierzasto, część produkują- Występowanie: kilka stanowisk w północno-
ca zarodnie – żółtozielona i stanowi przedłuże- -wschodniej i południowo-zachodniej części
nie ogonka. kraju.

3. Podejźrzon rutolistny
(Botrichium multifidum)
Wysokość: do 25 cm. Zarodniki: VII–IX.
Kłącze: krótkie, wyrastają z niego 1–3 liście. Stanowiska: ubogie łąki, obrzeża lasów, pola-
Liście: część asymilacyjna jest zielona i mocno ny, zwykle na glebie o odczynie kwaśnym.
podzielona pierzasto, część produkująca za- Występowanie: rzadko (wyspowo) na ob-
rodnie jest żółtozielona i stanowi przedłużenie szarze całego kraju, najczęściej w północno-
ogonka. -wschodniej części kraju.

4. Podejźrzon pojedynczy
(Botrichium simplex)
Wysokość: do 12 cm. Zarodniki: V–VI.
Kłącze: krótkie, wyrastają z niego 1–3 liście. Stanowiska: wrzosowiska i ubogie murawy,
Liście: część asymilacyjna jest zielona, pierza- zwykle na glebie o odczynie kwaśnym.
sta, ale mało rozgałęziona, część produkująca Występowanie: dwa stanowiska na Pomorzu
zarodnie jest żółtozielona i stanowi przedłuże- Zachodnim.
nie ogonka.

Onokleowate 5. Pióropusznik strusi
(Onocleaceae) (Matteucia struthiopteris)
Wysokość: do 150 cm.
Kłącze: krótkie.
Liście: pojedyncze, wyrastające lejkowato z kłą- Zarodniki: IX–X.
cza; z wnętrza lejka w sierpniu lub wrześniu wy- Stanowiska: brzegi potoków, wilgotne zbocza,
rastają krótkie sztywne liście o barwie ciemno- polany i mokre łąki.
brunatnej; są zarodnionośne, podobne do piór Występowanie: głównie w Karpatach i Sude-
strusia (stąd nazwa); w zimie zielone liście asy- tach Zachodnich, rzadziej na nizinach.
milacyjne usychają, natomiast brunatne liście
zarodnionośne zimują, stercząc w środku lejka.

Podrzeniowate 6. Podrzeń żebrowiec
(Blechnaceae) (Blechnum spicant)

Wysokość: 15–45 cm. Zarodniki: VII–IX.
Kłącze: spłaszczone i twarde. Stanowiska: głównie cieniste, wilgotne lasy,
Liście: pojedynczo pierzaste, o zarysie lance- zwłaszcza świerkowe i jodłowe, często w pobli-
towatym, dwojakiego rodzaju: asymilacyjne są żu źródeł i potoków na kwaśno-próchnicznych
skórzaste, zimozielone, tworzące rozetkę, po- lub piaszczystych glebach.
dłużnie lancetowate, ciemnozielone, głęboko Występowanie: rzadko; w Karpatach i Sude-
żebrowane (stąd nazwa); liście zarodnionośne tach spotykany w reglu górnym i dolnym; sta-
– dłuższe, sztywno wyprostowane, początkowo nowiska na nizinach są reliktowe.
zielone, a pod koniec lata brązowoczarne (po
rozsypaniu zarodników zamierają).
Paprocie i widłaki 10