Page 14 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5
P. 14

Salwiniowate                 1.  Salwinia pływająca
       (Salviniaceae)                   (Salvinia natans)

                                        Wysokość: 10 cm.                      Zarodniki:  VIII–X  (paprotnik  różnozarodni-
                                        Kłącze: delikatne, pływające.         kowy).
                                        Liście:  pędy  delikatne,  ulistnione  okółkowo;   Stanowiska:  stawy,  niewielkie  jeziora,  staro-
                                        w  każdym  znajdują  się  po  dwa  zielone  liście   rzecza  i  zakola  rzek;  pływa  na  powierzchni
                                        pływające i jeden liść zanurzony, podzielony na   wody.
                                        nitkowate  odcinki  przypominające  korzonki;   Występowanie:  Górny  i  Dolny  Śląsk  oraz
                                        u nasady liści, na krótkich trzonkach, znajdują   w  dolinach  Odry  i  Wisły;  kilka  stanowisk
                                        się kupki zarodniowe osłonięte błonką i tworzą-  w polskiej części Karpat.
                                        ce tzw. sporokarpy.

       Zanokcicowate                2.  Języcznik zwyczajny
       (Aspleniaceae)                   (Asplenium scolopendrium)

                                        Wysokość: 15–60 cm.                   Zarodniki: VII–X.
                                        Kłącze: niewielkie, wyprostowane.     Stanowiska:  głównie  cieniste  lasy,  wąwozy,
                                        Liście: o kształcie językowatym, niepodzielne,   zwłaszcza na glebach żyznych; także zacienione
                                        zimotrwałe;  ogonek  liściowy  jest  barwy  pur-  mury czy wewnętrzne ściany studni.
                                        purowoczerwonej,  początkowo  z  brązowymi   Występowanie: głównie Karpaty i Pogórze
                                        łuskami; blaszki liści mają barwę bladozieloną,   Sudeckie, rzadziej Wyżyna Małopolska i Pod-
                                        w miarę dorastania ciemnieją (po ich spodniej   lasie.
                                        stronie występują podłużne skupienia zarodni,
                                        ułożone wzdłuż nerwów liściowych).

       Poryblinowate                3.  Poryblin jeziorny
       (Isoetaceae)                     (Isoëtes lacustris)
                                        Wysokość: 5–15 cm.                    Stanowiska: dno czystych płycizn jeziornych,
                                        Kłącze: krótkie, bulwiaste.           na podłożu piaszczystym lub piaszczysto–muli-
                                        Liście: szydlaste, wąskie, do 20 cm długości,   stym, z cienką warstwą torfu.
                                        ułożone w rozetę.                     Występowanie: głównie na Pomorzu Zachod-
                                        Zarodniki: VII–IX (widłak różnozarodnikowy).  nim w skoncentrowanych tam jeziorach lobelio-
                                                                              wych, ponadto izolowane stanowisko w Karko-
                                                                              noszach.
                                    4.  Poryblin kolczasty
                                        (Isoëtes echinospora)
                                        Wysokość: 5–15 cm.                    Stanowiska: dno czystych płycizn jeziornych,
                                        Kłącze: krótkie, bulwiaste.           na podłożu piaszczystym.
                                        Liście: szydlaste, jasnozielone i zwijające, uło-  Występowanie:  kilka  stanowisk  we  wschod-
                                        żone w luźną rozetę.                  niej części Pojezierza Pomorskiego.
                                        Zarodniki: VII–VIII (widłak ten jest różnoza-
                                        rodnikowy).

       Widłakowate                  5.  Widlicz (widłak) alpejski
       (Lycopodiaceae)                  (Diphasiastrum alpinum)

                                        Wysokość: 5–15 cm.                    Zarodniki: VII–IX.
                                        Pęd: długi do 60 cm, pełzający i mocno rozga-  Stanowiska: w górach – na halach i wśród
                                        łęziony, z wzniesionymi gałązkami, na końcach   skał.
                                        pojedyncze, siedzące kłosy; gałązki w przekroju   Występowanie: jedynie w górach, najwyższe
                                        czterokanciaste.                      stanowisko w Tatrach (1950 m n.p.m.).
                                        Liście: naprzeciwlegle, niebieskozielone, grube
                                        i łuskowate.

                                    6.  Widlicz (widłak)
                                        spłaszczony
                                        (Diphasiastrum complanatum)
                                        Wysokość: do 40 cm.                   Zarodniki: koniec VII–IX.
                                        Pęd: długi do 100 cm, pełzający i wielokrotnie   Stanowiska: bardziej suche niż u innych ga-
                                        rozgałęziony, z wysokimi gałązkami o grzbieto-  tunków widłaków, głównie lasy iglaste, zwłasz-
                                        brzusznej symetrii; kłosy zarodnionośne wyra-  cza sosnowe, także wrzosowiska.
                                        stają na długich trzonkach (zwykle po 2 do 6 na   Występowanie: rzadkie; częściej spotykany
                                        jednym trzonku).                      jedynie w górach.
                                        Liście: naprzeciwległe, niebieskozielone, grube
                                        i łuskowate.


       Paprocie i widłaki                               12
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19