Page 44 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5
P. 44

Jaskrowate                   1.  Pełnik europejski
       (Ranunculaceae)                  (Trollius europaeus)

                                        Wysokość: do 60 cm.                   wania na kielich i koronę; wszystkie elementy
                                        Termin kwitnienia: IV–VI.             kwiatu ułożone są na dnie kwiatowym, a część
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  pręcików przekształca się w miodnikowe prąt-
                                        Łodyga: wzniesiona, nierozgałęziona.  niczki (pręciki niewytwarzające pyłku).
                                        Liście: dłoniaste, pięciodzielne, z dość długimi    Stanowiska: świetliste lasy górskie, kamieniste
                                        ogonkami.                             pastwiska, wilgotne łąki i zarośla; prawie wy-
                                        Kwiaty: cytrynowożółte, kuliste, o średnicy do   łącznie na podłożu wapiennym.
                                        3 cm, składające się z różnej liczby płatków (od   Występowanie: rzadkie i w rozproszeniu, na
                                        6 do 15); okwiat jest pojedynczy, bez zróżnico-  całym obszarze Polski.

                                    2.  Powojnik prosty
                                        (Clematis recta)

                                        Wysokość: do 100 cm.                  Kwiaty: białe z żółtymi pręcikami, o przyjem-
                                        Termin kwitnienia: VII–VIII.          nym zapachu; kwiatostany osadzone w kątach
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  liści; średnica do 1,5 cm.
                                        Łodyga: wzniesiona, w części górnej owłosiona.  Stanowiska: zarośla, obrzeża lasów i skały.
                                        Liście:  naprzeciwległe,  nieparzystopierzaste;   Występowanie:  rzadko;  tylko  południowy
                                        dolne – pojedyncze; świeże liście u osób o wraż-  wschód kraju.
                                        liwej skórze mogą wywołać uczulenie.

                                    3.  Sasanka alpejska
                                        (Pulsatilla alpina)
                                        Wysokość: do 35 cm.                   Kwiaty: białe z niebieskim nalotem na spodniej
                                        Termin kwitnienia: VII–VIII.          stronie, duże (do 4,5 cm).
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  Stanowiska: hale, w kosodrzewinie; zwykle na
                                        Łodyga: dość gruba i jedwabiście owłosiona.  podłożu kwaśnym.
                                        Liście: łodygowe, takie same jak odziomkowe,   Występowanie: Sudety i Babia Góra.
                                        mocno postrzępione, na jesieni przebarwiające
                                        się na kolor czerwonawy.

                                    4.  Sasanka łąkowa
                                        (Pulsatilla pratensis)

                                        Wysokość: do 45 cm.                   Kwiaty: szarofioletowe, niewielkie i zawsze zwi-
                                        Termin kwitnienia: III–IV, czasami powtórnie   sające, dzwonkowate.
                                        IX.                                   Stanowiska: lasy sosnowe, trawiaste wzgórza,
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  stepy łąkowe, czasami wydmy.
                                        Łodyga: gruba, pokryta długimi, białymi wło-  Występowanie:  najpospolitszy  i  najczęściej
                                        skami.                                spotykany w Polsce gatunek sasanki, występu-
                                        Liście: ułożone w rozetę, pojawiają się po   jący na całym niżu.
                                        kwitnieniu, w zarysie są podłużne, podwójnie
                                        pierzaste, zawsze przynajmniej z 5 odcinkami
                                        pierwszego rzędu.

                                    5.  Sasanka otwarta
                                        (Pulsatilla patens)
                                        Wysokość: do 15 cm.                   Kwiaty:  niebieskofioletowy,  pojedynczy,  duży
                                        Termin kwitnienia: III–IV.            i rozwarty, od spodu owłosiony, srebrzysty.
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  Stanowiska: widne lasy sosnowe i wzgórza wa-
                                        Łodyga: wzniesiona i owłosiona, włoski długie,   pienne; siedliska suche, piaszczyste i słoneczne.
                                        białe.                                Występowanie: tylko na nizinach; roślina spo-
                                        Liście: dłoniastozłożone, rozwijające się dopie-  tykana prawie wszędzie z wyjątkiem południa
                                        ro po przekwitnięciu rośliny.         kraju.

                                    6.  Sasanka słowacka
                                        (Pulsatilla slavica)
                                        Wysokość: 15–30 cm.                   Kwiaty: ciemnofioletowe i rozwarte.
                                        Termin kwitnienia: IV–V.              Stanowiska: półki skalne, górne części zboczy
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  wąwozów, miejsca dobrze nasłonecznione.
                                        Łodyga: pokryta długimi, białymi włoskami.  Występowanie: endemit Karpat Zachodnich;
                                        Liście: szerokie i słabo postrzępione, pojedyn-  rośnie  tylko  na  Słowacji  oraz  w  Polsce,  w  ta-
                                        cze,  pierzastosieczne,  pojawiające  się  dopiero    trzańskich dolinach Wielkie Koryciska i Małe
                                        po kwitnieniu.                        Koryciska.

       Rośliny nasienne – rośliny zielne               42
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49