Page 115 - Historia Klasa 5 podrecznik
P. 115
Jak lokowano miasta?
Władcy i możni pragnęli, aby osady rzemieślniczo-handlowe powstające na ich ziemiach rozwijały się
i przynosiły coraz większe dochody. Warunkiem ich rozwoju był napływ ludności osadniczej –
rzemieślników i kupców. Aby zachęcić ich do osiedlania się na swoich ziemiach, właściciele dóbr stosowali
lokację. Polegała ona na przyznawaniu mieszkańcom poszczególnych osad określonych uprawnień, czyli
praw miejskich. Lokacją nazywamy też założenie nowego miasta od podstaw.
Właściciel ziemi sporządzał dokument Zadaniem zasadźcy było znalezienie Na gruntach wyznaczonych pod
lokacyjny. Określał w nim przywileje osadników i sprowadzenie ich budowę miasta osiedlali się przyszli
mieszkańców miasta (np. prawo na ziemie wskazane przez właściciela mieszczanie, czyli mieszkańcy miast.
do korzystania z pańskich lasów). w dokumencie lokacyjnym. Zachętą W powstającym mieście zasadźca
Władca wręczał dokument zasadźcy, do osiedlania się były czasowe i osadnicy wytyczali prostokątny
który w jego imieniu zajmował się zwolnienia od świadczeń na rzecz rynek, od którego odchodziły ulice
organizacją miasta. pana feudalnego. przecinające się pod kątem prostym.
Samorząd miejski
Przedstawicielem pana feudalnego w nowo założonym mieście
był zasadźca nazywany wójtem. W imieniu właściciela pobierał
czynsze od mieszczan. Stał też na czele ławy miejskiej, mającej Czynsz – tu: opłata uiszczana
uprawnienia sądownicze. Innym organem samorządu miejskiego w pieniądzu.
była rada miejska. W skład rady wchodzili najbogatsi mieszcza- Rada miejska – organ, który
nie, a przewodził jej burmistrz. Mieszczanie dążyli do uniezależ- sprawował zarząd nad miastem.
nienia się od władzy właściciela ziemi i wójta. Stopniowo uzyskiwali Rajcy uchwalali też prawa
coraz większy wpływ na życie w mieście. obowiązujące mieszczan.
113

