Page 55 - Historia Klasa 5 podrecznik

2.5 Aleksander Wielki i jego państwo

wiek STAROŻYTNOŚĆ p.n.e. n.e.
VI V IV III II I I II

331 rok p.n.e. – bitwa pod Gaugamelą

Podejmij temat Odszukaj w atlasie, na współczesnej mapie Europy, państwo o nazwie
Macedonia. Określ jego położenie.

Wzrost znaczenia Macedonii
Po wojnach grecko-perskich umocniła się pozycja Aten i Sparty
w świecie greckim. Oba miasta-państwa pragnęły objąć przy-
wództwo, co doprowadziło między nimi do wojny. Z tej rywalizacji
zwycięsko wyszła Sparta. Nie oznaczało to jednak końca konfl ik-
tów między Grekami – inne polis próbowały podważyć jej pozycję
i uzyskać przewagę. W połowie IV wieku p.n.e. na najsilniejsze pań-
stwo w regionie wyrosła Macedonia, królestwo położone na pół-
noc od Grecji. Potęgę Macedonii stworzył król Filip II. Wzmocnił
on władzę królewską, zreformował państwo i stworzył znakomitą
armię. Filip umiejętnie wykorzystał spory między greckimi polis
i zbrojnie narzucił Grecji swoje zwierzchnictwo. Władca przygo- Aleksander Wielki panował
towywał również wspólną wyprawę Macedończyków i Greków na w latach 336–323 p.n.e.
Persję. Przedwczesna śmierć Filipa sprawiła, że tron macedoński Był jednym z największych
objął jego dwudziestoletni syn – Aleksander. wodzów w historii.

Plutarch o wychowaniu Aleksandra
Obserwując charakter chłopca [Aleksandra], nieugięty i oporny wobec wszelkiego przymusu, Filip spo-
strzegł, że łatwiej z nim dojść do celu przez rozumne słowo, niż przemocą. […] Zaprosił więc do siebie
najsławniejszego i najuczeńszego filozofa, Arystotelesa, […]. Aleksander pobierał u niego naukę nie tyl-
ko etyki i polityki, ale również innych, mniej dostępnych i głębszych tajników wiedzy. […] Z wrodzonego
zamiłowania [Aleksander] lubił studiować literaturę i dużo czytał. Iliadę Homera uważał po prostu za
codzienny pokarm dla swej dzielności wojennej. […]

Źródło: Plutarch, Żywoty sławnych mężów. Aleksander, w: G. Chomicki, S. Sprawski, Starożytność. Teksty źródłowe...

Powiedz, jaki był stosunek Aleksandra do kultury greckiej.

53
53