Page 74 - Historia Klasa 5 podrecznik
P. 74

Prawo rzymskie
                                            W pierwszych latach istnienia republiki zasady wzajemnych relacji
                                            między  Rzymianami  określało  prawo  zwyczajowe.  Wywodziło  się
                                            ono z tradycji ustnej i nie było spisane. Do sprawnego zarządza-
                                            nia państwem potrzebowano jednak jasno sformułowanych, jedno-
                                            znacznych i precyzyjnych przepisów prawnych, które byłyby ogólnie
                                            dostępne dla wszystkich. Tylko wówczas, zdaniem Rzymian, prawo
                                            mogło być skuteczne. Uznali więc, że konieczne jest zebranie stoso-
                                            wanych do tej pory zasad prawnych w jeden kodeks (nazywa się tak
                                            zbiór przepisów prawnych). W ten sposób w V wieku p.n.e. powstało
                                            prawo Dwunastu Tablic. Wyryto je na 12 płytach z brązu i usta-
                                            wiono w miejscu publicznym, tak by wszyscy mieszkańcy Rzymu
                                            mogli się z nimi zapoznać.
       Dla potrzeb procesów                    Z czasem prawo Dwunastu Tablic uzupełniano o nowe przepi-
       sądowych, w których trzeba           sy. W ten sposób rozwinęło się rzymskie prawo, które było jednym
       było przekonać sędziego
       o swoich racjach, rzymscy            z  największych  osiągnięć  czasów  starożytnych.  Do  dziś  prawnicy
       prawnicy rozwinęli sztukę            stosują  reguły  sformułowane  przez  Rzymian.  Jedną  z  najbardziej
       wymowy – byli więc                   znanych jest zasada „prawo nie działa wstecz”. Oznacza ona, że nie
       znakomitymi oratorami, czyli         można karać za czyn, który nie był zabroniony przez prawo w mo-
       mówcami. Na zdjęciu: etruski         mencie jego popełnienia. Z prawa rzymskiego wywodzi się również
       posąg oratora z I wieku p.n.e.       wiele pojęć np. prawo własności, sprzedaży czy dziedziczenia.

                                            Poznaj niektóre zasady prawne stosowane przez starożytnych Rzymian.




























       Podaj przykład sytuacji, w któ-
       rej jedna z wymienionych zasad
       prawnych znalazłaby zastoso-
       wanie.

                                        72
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79