Page 20 - Plastyka Klasa 5 podrecznik

KSZtAłt

Definicja w słowniku języka polskiego określa ‘kształt’ jako zewnętrzny wygląd przedmiotu lub jego
budowę. To podstawowe określenie, dla którego znajdziemy zastosowanie w sztukach plastycznych,
ale też w każdej dziedzinie życia. Przyjrzyj się kilku przykładom kształtów, które są niezwykłe w swojej
różnorodności i swoim pięknie.

Chmury przesuwające się po niebie mogą mieć najróżniejsze kształty. Te zbiorowiska unoszą-
cych się w powietrzu kropelek wody lub kryształków lodu mają w związku z tym odmienne na-
zwy, np. chmury pierzaste, chmury warstwowe, chmury kłębiaste.

Otaczające nas rośliny – drzewa, krzewy, kwiaty – również
różnią się kształtami. Kształty ich liści to ważna cecha, która
wyróżnia poszczególne gatunki. Mają one ciekawe nazwy,
dzięki którym możemy domyślać się, jaki jest ich kształt, np.
szczeciniaste, eliptyczne, nerkowate, szpilkowate, równową-
skie, igiełkowate, szydlaste, koliste, tarczowate, sercowate,
lancetowate, oszczepowate, klinowate, łopatkowate, jajo-
wate, odwrotnie jajowate czy strzałkowate.

Powierzchnia Ziemi jest także bogata w kształty, dzięki którym
podziwiamy różnorodne krajobrazy i cieszymy się ich pięknem.
Na skutek działania czynników zewnętrznych, takich jak wiatr,
woda, ruchy ziemi i działalność człowieka, powstały różne for-
my ukształtowania terenu: wypukłe, np. pagórek, wzgórze, góra;
wklęsłe, np. dolina, kotlina; płaskie, np. równina.

• Zastanów się nad tym, jakie inne kształty możesz zobaczyć w swoim otoczeniu. Opowiedz o tym.
• Przygotuj kartkę i ołówek lub czarny cienkopis. Zaprojektuj kształt liścia, jakiego nie spotykamy w naturze.
• Opowiedz o kształtach terenu, jakie widujesz, np. w drodze do szkoły.
• Określ kształty chmur widoczne na ilustracji.

18