Page 88 - 880334_PLASTYKA_podrecznik_KL-7_DRUK

86

Malarstwo i rzeźba renesansowa bogate
są też w przedstawienia alegoryczne. Alego-
ria to obrazowe przedstawienie abstrakcyj-
nego pojęcia, ukazanego pod postacią ludz-
ką (personifikacja) lub zwierzęcą, której ce-
chy, atrybuty, stroje, pozy, gesty i zachowania
oznaczają określoną sytuację. W odróżnieniu
od symbolu alegoria ma zawsze ściśle okre-
ślone znaczenie, jest zawsze jednoznaczna.

S STycjan Alegoria czasu zarządzanego przez roztropność, 1565

S SAdriaen van Utrecht Martwa natura wanitatywna z bukietem i czaszką, ok. 1642

Vanitas to szczególny rodzaj martwej natury i jeden z najważniejszych motywów sztu-
ki baroku. Ma to związek z myślą przewodnią biblijnej Księgi Koheleta – Vanitas vanitatum et
omnia vanitas (z łac. marność nad marnościami i wszystko marność). W martwych naturach
malarzy północnej Europy pochodzących z Flandrii (dzisiejsza Belgia) i Holandii wspomnia-
na marność jest przedstawiana przez wiele symboli: czaszkę, zepsute lub więdnące owo-
ce i kwiaty, klepsydry, zegary oraz instrumenty muzyczne. Przesłaniem tych obrazów jest
uświadomić widzowi, że radość życia to tylko ulotna chwila, trwająca przez moment i prze-
mijająca bezpowrotnie.