Page 97 - 880334_PLASTYKA_podrecznik_KL-7_DRUK

Gwarantuje efekt świetlistości, ponieważ spoiwa realizm – kierunek w literaturze i sztuce, którego
olejne błyszczą intensywniej głównym założeniem było odtwarzanie zjawisk
malarstwo sztalugowe – malarstwo powsta- i rzeczy w sposób zgodny z rzeczywistością; roz-
jące na sztalugach, które utrzymują w odpo- winął się w XIX wieku
wiedniej pozycji podłoże malarskie, np.: płótno relief (płaskorzeźba) – trójwymiarowe opraco-
rozpięte na drewnianym krośnie, deskę, blachę, wanie płaszczyzny za pomocą wybranej techniki
tekturę rzeźbiarskiej. Występuje kilka rodzajów r. – zwią-
miedzioryt – technika graficzna druku wklęsłe- zanych ze stopniem ich wypukłości i sposobem
go. Polega na ryciu rysunku w miedzianej płycie wykonania. Może być: wypukły, płaski, wgłębny,
za pomocą dłut. Rowki wyryte w blasze wypełnia wklęsły i ażurowy
się farbą i odbija na papierze przy użyciu prasy rysunek – praca wykonywana narzędziami
modelunek – pokazywanie przestrzennej budo- pozostawiającymi na płaszczyźnie ślad kreski.
wy przedmiotu, wydobywanie kształtu w dziele Może być linearny, światłocieniowy, walorowy,
malarski lub lawowany
plastycznym sangwina – kredka koloru brunatno-czerwone-
monotypia – technika graficzna pozwalająca na go. Jej szczególny koloryt wynika z zawartości
otrzymanie tylko jednej odbitki tlenku żelaza z domieszką glinki o barwie czer-
mozaika – technika plastyczna polegająca na wonawej
układaniu wzoru kompozycji z drobnych, różne- sfumato – efekt malarski polegający na stoso-
go kształtu kolorowych szkieł, kamieni lub cera- waniu łagodnych i miękkich przejść światłocie-
miki niowych, zatarciu linii konturu, wywołaniu u od-
nasycenie – stopień intensywności barwy biorcy wrażenia, że przedstawione na obrazie
ołówek metalowy – stosowany przed wynale- postacie lub obiekty spowija warstwa mgły lub
zieniem ołówka grafitowego; do rysowania uży- dymu
wano sztyftów ze srebra, ołowiu lub miedzi. Ślad studium – rysunek pomocniczy do tworzenia
po ołówku metalowym na papierze jest ostry, większych kompozycji freskowych lub obrazów.
subtelny i bardzo precyzyjny Szkic roboczy do obrazu, oddający charakter ge-
pastel – miękki rysik w formie pałeczki, utworzo- stu, fizjonomię, układ światła i cienia
ny z pigmentu malarskiego z dodatkiem kredy, szrafowanie – sposób rysowania polegający na
glinki lub gipsu, połączonych spoiwem. Technika pokrywaniu powierzchni cienkimi, równoległy-
zaliczana zarówno do malarstwa, jak i do rysun- mi lub krzyżującymi się kreskami w celu uzyska-
ku nia różnych stopni szarości lub kolorów
perspektywa – sposób przedstawiania prze- światłocień – rozmieszczenie światła i cienia na
strzeni na płaszczyźnie obrazu. Pomaga w odda- przedmiotach w kompozycji plastycznej
waniu głębi w kompozycji tempera – technika malarska, w której podsta-
portret – typ wizerunku występujący w sztuce. wę stanowi zagruntowana powierzchnia na ba-
zie kredy. Farby temperowe powstają ze zmie-
Ukazuje postać lub postacie z uwzględnieniem szania pigmentu (barwnika) ze spoiwem (żółtko
ich indywidualnych cech wyglądu jajka)
proporcja – określony stosunek wielkości danej termy – łaźnie publiczne z kompleksem budowli
części do całości i poszczególnych części między o bogatej dekoracji wnętrz, wznoszone w staro-
sobą; może być podawana liczbowo, modułowo żytnym Rzymie
lub przez podobieństwo kształtów figur i brył treść – tematyka dzieła sztuki
geometrycznych tworzywo – konstrukcja dzieła, wykonanie tech-
raster – stosowane głównie w grafice użytkowej niczne. W dziełach plastycznych rodzaj materia-
rozbicie zróżnicowanego tonalnie obrazu na za- łu, z jakiego są wykonane
gęszczone kropki, linie itp. walor – jasność barwy

95