Page 48 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PROMOCJA
P. 48

Aby obliczyć ilość energii oddanej przez krzepnącą substancję, zastosuje-
                                            my wzór:
                                                                          Q = m · q k
                                               Dla danej substancji wartości ciepła topnienia i krzepnięcia są jednakowe:
                                                                            q k  = q t


          Przykład 5.

          Bryłę lodu o masie 1 kg i temperaturze –10°C ogrzano i stopiono w temperaturze 0°C. Ile energii dostarczono
          w tym procesie? Narysuj wykres zależności temperatury od dostarczonej energii.


          Dane:                             Szukane:
          m = 1 kg                          Q = ?

          t 1  = –10°C
          t 2  = 0°C
                    J
          c l  = 2100  kg  · °C
                       J
          q t  = 334 000  kg
          Rozwiązanie
                                                                                                   )
          Energię potrzebną do ogrzania lodu do temperatury 0°C obliczymy ze wzoru: Q 1  = m · c l  · (t 2  – t 1
                                     = 1 kg · 2100   J   · (0°C – (–10°C)) = 1 kg · 2100   J   · 10°C = 21 000 J
          Po podstawieniu danych: Q 1
                                                 kg · °C                            kg · °C
          Energię potrzebną na stopienie lodu obliczymy
          ze wzoru: Q 2  = m · q t                                      t ( ᴼC)
                             J
          Q 2  = 1 kg · 334 000  kg  = 334 000 J
                                                                             21   100    200    300  355  Q (kJ)
          Q = Q 1  + Q 2                                                   0
          Q = 21 000 J + 334 000 J = 355 000 J = 355 kJ

          Odpowiedź: W tym procesie dostarczono 355 kJ energii.          -10


                                            Parowanie i skraplanie

                                            Przyjrzymy się teraz bliżej parowaniu i skraplaniu (il. 1.17). Jak pamiętasz,
                                            parowanie polega na zmianie stanu skupienia z ciekłego w gazowy (lotny).
                                            Zachodzi np. na powierzchni wody w temperaturze powyżej 0°C, a poniżej
                                            100°C. W tej temperaturze bowiem istnieją w cieczy cząsteczki o energii na
          skraplanie        parowanie       tyle dużej, że kontakt z cieczą zostaje zerwany, ponieważ siły spójności są za
                                            małe, aby temu zapobiec. Szybkość parowania zależy od rodzaju cieczy; od
                                            temperatury – im wyższa temperatura, tym ciecz paruje szybciej; od wielko-
                                            ści powierzchni parowania – im większa powierzchnia, tym szybciej paruje
                                            ciecz; od ciśnienia; wilgotności powietrza; ruchu powietrza nad powierzchnią
                                            parującą.
        1.17  Procesy parowania i skraplania  Skraplanie polega na zmianie stanu skupienia z gazowego (lotnego) w ciekły.

                                       46
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53