Page 36 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5
P. 36

Goryczkowate cd.             1.  Goryczuszka orzęsiona
       (Gentianaceae)                   (Gentianella ciliata)

                                        Wysokość: do 30 cm.                   Kwiaty: błękitne, pojedyncze, o kielichu dzwon-
                                        Termin kwitnienia: koniec VII–IX.     kowatorurkowatym, płatki korony na brzegach
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  orzęsione (stąd nazwa).
                                        Łodyga: pojedyncza lub rozgałęziona.  Stanowiska: suche, widne lasy; zbocza, zarośla
                                        Liście: równowąskolancetowate.        i murawy; gleby wapienne.
                                                                              Występowanie: Karpaty, Dolny Śląsk, Kiele-
                                                                              ckie i Zamojszczyzna.
                                    2.  Goryczuszka wczesna
                                        (Gentianella lutescens)

                                        Wysokość: do 40 cm.                   Kwiaty: jasnofioletowe lub purpurowe, rzadko
                                        Termin kwitnienia: VI–X.              białe lub żółtawe.
                                        Czas życia: roślina dwuletnia.        Stanowiska: łąki, hale i upłazy.
                                        Łodyga: nielicznie rozgałęziona.      Występowanie: całe Karpaty i Sudety, rzadko
                                        Liście: łopatkowe lub podługowate.    w innych rejonach kraju; najwyższe stanowisko
                                                                              w Tatrach Zachodnich (2010 m n.p.m.).

                                    3.  Niebielistka trwała
                                        (Sweertia perennis)
                                        Wysokość: 20–60 cm.                   Kwiaty: korona fioletowostalowa, kielich skła-
                                        Termin kwitnienia: VII–VIII.          da się z 5 działek; kwiaty obupłciowe, zebrane
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  w rozgałęziony, wierzchołkowaty kwiatostan.
                                        Łodyga: gruba, wzniesiona, wyrastająca z peł-  Stanowiska: polany, torfiaste łąki, miejsca
                                        zającego kłącza.                      wzdłuż potoków.
                                        Liście: dolne – okrągławe lub szerokojajowate,   Występowanie:  Karpaty  i  Sudety,  bardzo
                                        górne – jajowatoeliptyczne, znacznie mniejsze.  rzadko na nizinach.

                                    4.  Centuria pospolita
                                        (Centaurium erythrea)
                                        Wysokość: do 50 cm.                   Kwiaty:  różowe,  zamykające  się  wcześnie  po
                                        Termin kwitnienia: VII–X.             południu, skupione w gęste podbaldachy.
                                        Czas życia: roślina jednoroczna.      Stanowiska: łąki, pastwiska, suche zbocza i za-
                                        Łodyga: naga, pusta i walcowata, w górnej czę-  rośla.
                                        ści rozgałęziona.                     Występowanie: cały obszar kraju.
                                        Liście: dolne – liście ułożone są w rozetkę, ja-
                                        jowate, u nasady zwężone, górne – lancetowate
                                        i bardziej zaostrzone.

       Lnowate                      5.  Len włochaty
       (Linaceae)                       (Linum hirsutum)

                                        Wysokość: 30–90 cm.                   Kwiaty: błękitne, kształtem bardzo podobne do
                                        Termin kwitnienia: VI–połowa VIII.    kwiatów lnu zwyczajnego, lecz dwu-, trzykrot-
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  nie większe.
                                        Łodyga: wyrastająca z rozgałęzionego, zdrew-  Stanowiska: słoneczne, trawiaste, suche zbocza.
                                        niałego kłącza; na całej długości miękko owło-  Występowanie:  południowy  obszar  Wyżyny
                                        siona.                                Małopolskiej.
                                        Liście: podłużnie jajowate i owłosione, umiesz-
                                        czone skrętolegle.

                                    6.  Len złocisty
                                        (Linum flavum)
                                        Wysokość: do 50 cm.                   Kwiaty: żółte, duże, płatki mają ok. 2 cm dłu-
                                        Termin kwitnienia: VI–VII.            gości.
                                        Czas życia: bylina (roślina wieloletnia).  Stanowiska: stepy, suche łąki i zbocza, w zbio-
                                        Łodyga: wzniesiona, u góry rozgałęziona.  rowiskach ciepłolubnych traw, miedze i miejsca
                                        Liście: łopatkowate, umieszczone skrętolegle.  przydrożne.
                                                                              Występowanie: rzadkie, na Wyżynie Lubel-
                                                                              skiej i Małopolskiej oraz na Podkarpaciu; rośli-
                                                                              na często uprawiana jako ozdobna bylina raba-
                                                                              towa i parkowa.





       Rośliny nasienne – rośliny zielne               34
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41