Page 34 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5

Goryczkowate cd. 1. Goryczka wiosenna
(Gentianaceae) (Gentiana verna)

Wysokość: 5–15 cm. Kwiaty: lazurowobłękitne, o koronie rurkowa-
Termin kwitnienia: V–VIII, czasem powtórnie tej, płatki silnie rozchylone na zewnątrz (pod
IX. kątem prostym).
Czas życia: bylina (roślina wieloletnia). Stanowiska: hale, łąki i pola; głównie na pod-
Łodyga: krótka, do 5 cm wysokości przed kwit- łożu wapiennym.
nieniem i do 15 cm po kwitnieniu, ulistniona. Występowanie: Tatry i Pieniny.
Liście: eliptycznolancetowate, zaostrzone,
w przyziemnej rozetce większe niż łodygowe.

2. Goryczka trojeściowa
(Gentiana asclepiadea)
Wysokość: 30–100 cm. Kwiaty: dzwonkowatolejkowate, ciemnonie-
Termin kwitnienia: VII–IX. bieskie z ciemniejszymi kropkami – rzadko
Czas życia: bylina (roślina wieloletnia). można spotkać białe lub jasnoniebieskie.
Łodyga: wzniesiona, gładka i cienka. Stanowiska: obrzeża lasów, polany, hale, piar-
Liście: jajowatolancetowate, zaostrzone, o ser- gi; brzegi potoków.
cowatej nasadzie i przeważnie z widocznymi Występowanie: Sudety i Karpaty, rzadko
nerwami. w Górach Świętokrzyskich i okolicach Warsza-
wy (stanowisko wtórne).

3. Goryczuszka bałtycka
(Gentianella baltica)
Wysokość: 30 cm. Kwiaty: fioletowe lub białawe, do 2,6 cm dłu-
Termin kwitnienia: VII–IX. gości.
Czas życia: roślina jednoroczna. Stanowiska: tereny suche, zwłaszcza piaszczy-
Łodyga: rozgałęziona ku górze. ste łąki.
Liście: górne – na brzegach orzęsione. Występowanie: ostatnie stanowiska na Po-
morzu Zachodnim i Dolnym Śląsku; w 2014 r.
roślinę uznano za wymarłą na terenie całego
kraju.
4. Goryczuszka gorzkawa
(Gentianella amarella)
Wysokość: do 60 cm. Kwiaty: fioletowe.
Termin kwitnienia: VI–IX. Stanowiska: pastwiska, łąki i trawiaste stoki.
Czas życia: roślina dwuletnia. Występowanie: rzadko; teren całej Polski.
Łodyga: wzniesiona i rozgałęziona.
Liście: w górnej części szerokie, lancetowate lub
łopatkowate.

5. Goryczuszka lodnikowa
(Gentianella tenella)

Wysokość: do 15 cm. Kwiaty: fioletowe, pojedyncze na bezlistnych
Termin kwitnienia: VII–VIII. szypułkach, o ostrych rozgałęzionych płatkach.
Czas życia: roślina jednoroczna. Stanowiska: głównie wysokogórskie murawy.
Łodyga: rozgałęziona. Występowanie: nieliczne stanowiska w Ta-
Liście: w dolnych partiach liście tępe do 1,5 cm trzańskim Parku Narodowym.
długości.

6. Goryczuszka polna
(Gentianella campestris)
Wysokość: do 30 cm. Kwiaty: fioletowe lub białawe; kielich rurko-
Termin kwitnienia: V–VII. waty, podzielony na 4 nierówne płatki, rzadko
Czas życia: roślina dwuletnia. żółtawy.
Łodyga: wzniesiona, często rozgałęziona. Stanowiska: widne lasy, hale, na glebach tor-
Liście: łopatkowate i jajowato wydłużone, spi- fowiskowych, próchnicznych lub wapiennych.
czaste. Występowanie: rzadko; Sudety, Dolny Śląsk
i Pomorze Zachodnie.

Rośliny nasienne – rośliny zielne 32