Page 86 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5

Różowate 1. Jarząb brekinia (brzęk)
(Rosaceae) (Sorbus torminalis)

Wysokość: do 30 m. Owoce: podłużnie jajowate, brązowe, z licz-
Termin kwitnienia: V–VI. nymi jasnymi przetchlinkami, często osiągają
Pokrój: drzewo. 1,5 cm długości; zjadane przez ptaki; mają mą-
Liście: jajowate, długości 9–10 cm, z 3–5 ostry- czysty, mdły smak, jadalne.
mi, piłkowanymi klapami. Stanowiska: lasy liściaste.
Kwiaty: śnieżnobiałe, zebrane w duże, wznie- Występowanie: rzadko, głównie Pomorze
sione do góry baldachogrona. i Wielkopolska.

2. Jarząb szwedzki
(Sorbus intermedia)

Wysokość: do 20 m. Owoce: pomarańczowoczerwone, elipsoidalne,
Termin kwitnienia: V. osiągają średnicę 1,5 cm; zebrane w baldacho-
Pokrój: drzewo, korona o kształcie jajowatym. grona.
Liście: eliptyczne lub jajowate, osiągające do Stanowisko: bardzo rzadki składnik lasów
10 cm długości; dolna strona liści pokryta jest liściastych. Występowanie: wzdłuż wybrzeża
gęstym, szarym filcem; intensywnie zielone. Morza Bałtyckiego, między Gdańskiem a Ko-
Kwiaty: zebrane w gęste, owłosione baldacho- łobrzegiem; sadzony w parkach i ogrodach.
grona do 10 cm szerokości.

3. Malina moroszka
(Rubus chamaemorus)
Wysokość: do 30 cm. Owoce: duże, najpierw czerwone, dojrzałe –
Termin kwitnienia: VI. pomarańczowe; jadalne.
Pokrój: krzewinka o płożących się kłączach. Stanowiska: torfowiska i bory bagienne.
Liście: kształtu nerkowatego, o średnicy 8 cm. Występowanie: w Polsce rzadko, jedynie na
Kwiaty: białe lub różowe, rozdzielnopłciowe, północy kraju i w Karkonoszach; gatunek bar-
o średnicy 1,5–2,5 cm. dzo pospolity w Skandynawii, gdzie jest zbiera-
ny w celach konsumpcyjnych.
4. Wiśnia karłowata
(wisienka stepowa)
(Prunus fruticosa)
Wysokość: do 1,5 m. Owoce: czerwone, bardzo kwaśne pestkowce;
Termin kwitnienia: IV–V. jadalne.
Pokrój: krzew o wzniesionych pędach. Stanowiska: miejsca nasłonecznione i ciepłe,
Liście: błyszczące, odwrotnie jajowate lub lan- wzgórza, skałki wapienne i brzegi lasów.
cetowate; u góry – połyskujące. Występowanie: Wyżyna Lubelska, Podkarpa-
Kwiaty: białe, o średnicy około 1,5 cm, zebrane cie, Wielkopolska, bardzo rzadko na Pomorzu.
w baldaszki na szczycie pędów.

Wawrzynkowate 5. Wawrzynek główkowy
(Thymelaeaceae) (Daphne cneorum)
Wysokość: do 40 cm. Owoce: żółtobrunatne pestkowce, trujące (po-
Termin kwitnienia: V–VI. dobnie jak cała roślina); owoce jesienią, często
Pokrój: niska krzewinka. się nie wykształcają.
Liście: ciemnozielone, od spodu bardziej sine; Stanowiska: miejsca suche i nasłonecznione,
sztywne, nagie, lancetowate, bez ogonków; dłu- trawiaste zbocza i brzegi borów sosnowych.
gość do 1,5 cm. Występowanie: okolice Ostrowca Święto-
Kwiaty: różowe, rzadziej białe, zebrane w szczy- krzyskiego, Wyżyna Lubelska i Puszcza San-
towych główkach. domierska.

6. Wawrzynek wilczełyko
(Daphne mezereum)
Wysokość: do 1,5 m. Owoce: jajowatokuliste i jaskrawoczerwone,
Termin kwitnienia: II–IV, przed wypuszcze- wielkości ziarna grochu, dojrzewające latem;
niem liści. silnie trujące (podobnie jak cała roślina).
Pokrój: krzew o grubych, prostych gałązkach. Stanowiska: w wilgotnych i cienistych lasach
Liście: jajowatolancetowate, skupione na koń- liściastych; na żyznych, próchniczych glebach.
cach gałązek; długość do 12 cm. Występowanie: na terenie całego kraju, za-
Kwiaty: różowe, rzadziej białe, niepozorne, równo na nizinach, jak i w górach, wszędzie
pachnące, zebrane w grona. dość rzadko; bywa uprawiany w ogrodach.

Rośliny nasienne – drzewa, krzewy i krzewinki 84