Page 90 - 881142_Atlas biologiczny klasa 5
P. 90

Kłokoczkowate                1.  Kłokoczka południowa
       (Staphyleaceae)                  (Staphylea pinnata)

                                        Wysokość: do 4–5 m                    Owoce:  rozdęta  zielona  torebka;  wewnątrz:
                                        Termin kwitnienia: V–VI.              2 lub 3 błyszczące, żółtobrązowe nasiona wiel-
                                        Pokrój: krzew, rzadziej drzewo.       kości ziaren grochu.
                                        Liście: naprzeciwległe, złożone z 5–7 podłuż-  Stanowiska: wilgotne lasy i zarośla.
                                        nie jajowatych, zaostrzonych, drobno ząbkowa-  Występowanie:  tylko  na  południu,  nieliczne
                                        nych listków; spodnia strona liści – szarozielo-  stanowiska  na  Śląsku,  Wyżynie  Małopolskiej,
                                        na,  wierzchnia  –  intensywnie  zielona;  ogonki   Podkarpaciu  i  w  Beskidach;  bywa  sadzona
                                        długie, z wierzchu rynienkowate.      w parkach i ogrodach.
                                        Kwiaty: białe, czasami różowawe, obupłciowe,
                                        dzwonkowate, zebrane w zwisające grona.

       Oliwnikowate                 2.  Rokitnik zwyczajny
       (Elaeagnaceae)                   (Hippophaë rhamnoides)

                                        Wysokość: do 3,5 m.                   Owoce:  pomarańczowe,  jajowate,  wielkości
                                        Termin kwitnienia: IV–V.              ziarna grochu, dojrzewające we wrześniu i paź-
                                        Pokrój: duży krzew o rózgowatych pędach.  dzierniku; utrzymują się na roślinie przez zimę;
                                        Liście: lancetowate, od 2 do 7 cm długości,   zawierają znaczne ilości kwasów organicznych,
                                        umieszczone na pędach skrętolegle, z wierzchu   garbniki oraz witaminy (A, C, E, F i P).
                                        – szarozielone, na spodzie – srebrzyste.  Stanowiska: wydmy.
                                        Kwiaty:  żółtawe,  rozdzielnopłciowe,  siedzące;   Występowanie: naturalne stanowiska jedynie
                                        męskie zebrane w krótkie, kłosowate kwiatosta-  nad Morzem Bałtyckim; często sadzony w par-
                                        ny, żeńskie – w grona.                kach i ogrodach.

       Woskownicowate               3.  Woskownica europejska
       (Myricaceae)                     (Myrica gale)

                                        Wysokość: do 1,5 m.                   Owoce: szyszeczki złożone z brązowych,
                                        Termin kwitnienia: IV–V, przed rozwojem liści.  3-wierzchołkowych  uskrzydlonych  orzeszków
                                        Pokrój: mały krzew, gęsto ulistniony, o rózgo-  pokrytych woskiem (stąd nazwa).
                                        watych pędach.                        Stanowiska: olszowe lasy bagienne, torfowiska
                                        Liście:  odwrotnie  jajowate,  długości  do  6  cm   i wrzosowiska.
                                        i szerokości ok. 1,5 cm, po roztarciu aromatycz-  Występowanie: rzadko, jedynie nad Morzem
                                        nie pachnące.                         Bałtyckim.
                                        Kwiaty:  ciemnoczerwone,  rozdzielnopłciowe,
                                        siedzące bocznie na pędach; zebrane w kotko-
                                        wate kwiatostany (męskie dwa razy dłuższe od
                                        żeńskich).

       Motylkowate                  4.  Wilżyna ciernista
       (Bobowate)                       (Ononis spinosa)
       (Fabaceae)
                                        Wysokość: 30–60 cm.                   Owoce: strąk brunatnożółty, owłosiony, za-
                                        Termin kwitnienia: VI–IX.             zwyczaj jednonasienny.
                                        Pokrój:  półkrzew  o zdrewniałych  korzeniach   Stanowiska:  suche  łąki,  przydroża,  miedze
                                        i dolnych częściach łodyg.            i zadarnione zbocza.
                                        Liście:  górne  –  pojedyncze,  dolne  –  złożone   Występowanie: rzadko; częściej na zachodzie
                                        z 3 listków (środkowy większy, długoogonkowy).  kraju.
                                        Kwiaty: różowe, grzbieciste (typowe dla roślin
                                        z rodziny motylkowatych), górne tworzą luźne
                                        grona.

                                    5.  Szczodrzeniec zmienny
                                        (Chamaecytisus albus)
                                        Wysokość: 20–80 cm.                   Owoce: strąki do 3 cm długości, owłosione,
                                        Termin kwitnienia: V–VII.             w każdym od 3 do 8 brunatnych nasion.
                                        Pokrój: krzew, o pędach wzniesionych.  Stanowiska: lessowe, słoneczne zbocza, świet-
                                        Liście: odwrotnie jajowate, wydłużone (4 razy   liste lasy.
                                        dłuższe niż szersze).                 Występowanie: gatunek rzadki; kilka stano-
                                        Kwiaty: białawe, kremowe lub jasnożółte, 2 cm   wisk z okolic Hrubieszowa.
                                        długości, zebrane w główkowate grona.








       Rośliny nasienne – drzewa, krzewy i krzewinki   88
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95