Page 125 - biologia klasa 5
P. 125

Przekonaj się                                                                                 linia wskazująca,
                                                                                                        jak należy przekroić
                                                                                                        nasiono
          Obserwacja nasiona kukurydzy


          Potrzebne materiały:  nasiono kukurydzy (surowej, gotowanej
                               lub konserwowej), ostry nóż.

          Opis czynności:
           1   Przetnij nasiono kukurydzy na pół – tak jak pokazano na ilustracji.

           2   Wykonaj schematyczny rysunek przekroju nasiona w zeszycie.

          Wynik obserwacji:    Podpisz na rysunku łupinę, bielmo i zarodek.






          Jak się rozwija roślina?
          Pierwszym etapem rozwoju rośliny jest kiełkowanie, czyli wypusz-
          czanie korzenia przez pęknięcie powstałe w łupinie nasiennej (il. 4.9).
          Korzeń wydobywający się z nasiona najczęściej przypomina począt-
          kowo kształtem i kolorem kieł – stąd nazwa tego procesu. Wkrótce
          potem z zarodka rozwija się pęd. Aby jednak doszło do kiełkowa-
          nia, nasiona muszą trafi ć na odpowiednie warunki. Potrzebna jest
          właściwa temperatura, a także dostęp do wody i tlenu. Dla
          niektórych gatunków znaczenie ma też nasłonecznienie – część
          nasion kiełkuje pod wpływem światła, inne wymagają ciemności.
            Na odpowiednie warunki udaje się trafi ć zwykle tylko nielicznym
          nasionom. Dlatego rośliny wytwarzają ich bardzo wiele, zwiększając
          w ten sposób szansę na uzyskanie potomstwa.


                                                                                         Ciekawe!












                                                                                         Do produkcji oczyszczonej białej
                                                                                         mąki wykorzystuje się wyłącznie
                                                                                         bielmo z nasion pszenicy, na-
         4.9   Kolejne etapy rozwoju młodej rośliny. Początkowo kiełkująca roślina nie   tomiast mąka razowa zawiera
          ma liści i nie prowadzi fotosyntezy. Energię zdobywa przez oddychanie, zużywając   również zmielone zarodki i łupiny
          zapasy substancji odżywczych z nasiona                                         nasienne.

                                                                                 123



   0328_Biologia_5_.indd   123                                                                                28.03.2018   15:17:52
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130