Page 45 - biologia klasa 5
P. 45

Wspólnymi cechami wszystkich organizmów są: budowa komórkowa i podstawowe czynności życiowe.
               Tych cech nie mają wirusy, które atakują komórki i w nich się namnażają.
               Główne  związki chemiczne w organizmach to: woda, sole mineralne, cukry, białka, tłuszcze, kwasy nukleinowe.

               Najważniejsze pierwiastki budujące organizmy to: węgiel, tlen, wodór, azot, siarka, fosfor.
                Komórka jest wspólnym elementem budowy organizmów jednokomórkowych i wielokomórkowych.
               Ze względu na niewielkie rozmiary komórek do ich obserwacji trzeba użyć mikroskopu.

                Komórki roślin, zwierząt i bakterii różnią się pod względem budowy. W tabeli pokazano występowanie
               poszczególnych elementów komórki w komórkach tych trzech grup organizmów.


            Nazwa organelli i elementów komórki              Funkcja w komórce                   Występowanie


            Jądro                                       kieruje czynnościami komórki,
            komórkowe                                    zawiera materiał genetyczny




                                                      odgrywają główną rolę w procesie
            Mitochondria                                     uzyskiwania energii



                                                     magazynuje i usuwa różne substancje
            Wakuola
                                                             obecne w komórce



            Błona                                 odpowiada za kontakt komórki z otoczeniem
            komórkowa                                       i wyznacza jej granice




            Ściana
            komórkowa                                 chroni komórkę przed uszkodzeniem




            Chloroplasty                          są miejscem, w którym zachodzi fotosynteza




                                                    wypełnia komórkę i tworzy odpowiednie
            Cytoplazma                                     środowisko w jej wnętrzu




                Organizmy wielokomórkowe mają hierarchiczną budowę.





              komórka                 tkanka           narząd (lub organ)     układ narządów           organizm




                                                                                  43
                                                                                  43


   0328_Biologia_5_.indd   43                                                                                 28.03.2018   15:14:13
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50