Page 53 - biologia klasa 5
P. 53
Wykorzystywanie bakterii przez człowieka
Właściwości bakterii sprawiają, że są one wykorzystywane przez
ludzi w wielu dziedzinach życia, między innymi w przemyśle.
Fermentacja prowadzona przez bakterie beztlenowe jest niezbędna
do uzyskania różnorodnych produktów spożywczych, np. kiszo-
nej kapusty, oliwek i serów. Bakterie są także używane do produkcji
witamin i leków. Od wielu lat w ten sposób pozyskuje się m.in.
insulinę – substancję niezbędną do leczenia cukrzycy (il. 2.8). Cho-
roba ta objawia się podwyższonym poziomem cukru we krwi, co
zagraża zdrowiu i życiu człowieka. Insulina obniża poziom cukru we
krwi do bezpiecznego poziomu. Właściwości saprofityczne bakterii
wykorzystuje się w oczyszczalniach ścieków, gdzie organizmy
te przekształcają niebezpieczne dla zdrowia związki zawarte w ście-
kach w mniej szkodliwe substancje (il. 2.9).
2.8 Insulina była pierwszą substancją leczniczą 2.9 Oczyszczanie ścieków, do którego wykorzystuje się
wyprodukowaną dzięki bakteriom organizmy, jest nazywane biologicznym w odróżnieniu od
chemicznego, w którym używa się substancji chemicznych
Bakterie mają również niekorzystny wpływ na życie i zdrowie
człowieka. Powodują gnicie produktów spożywczych oraz
przemysłowych (np. papieru i drewna). Wiele bakterii wywołuje
także choroby roślin, zwierząt i ludzi. Na przykład, bakterie
z gatunku Enterococcus dissolvens [czyt. enterokokus disolwens] powo-
dują zgniliznę łodyg kukurydzy, a szkodliwe substancje wydzielane
przez gronkowca złocistego, nazywane toksynami, zatruwają ta- Toksyna – substancja trująca
kie produkty, jak lody czy majonez – spożycie zakażonego jedzenia wytwarzana przez niektóre
jest niebezpieczne dla zdrowia. organizmy.
51
0328_Biologia_5_.indd 51 28.03.2018 15:14:22