Page 104 - geografia_klasa5_podrecznik
P. 104

4.1       Krajobraz wilgotnego lasu równikowego
                 i lasu strefy umiarkowanej






       Podejmij temat                             Dlaczego lasy w różnych miejscach na Ziemi
                                                  nie wyglądają tak samo?

                                                  Czy w lesie równikowym występuje zima?




       Czy słowo „las” zawsze znaczy to samo?

       Odpowiedź na pytanie „co to jest las?” wydaje się łatwa. To teren, na którym blisko siebie rośnie dużo
       drzew liściastych, iglastych albo jednych i drugich.
           Czy w każdym miejscu na Ziemi lasy wyglądają jednak tak samo? Jeśli nie, to z czego wynikają
       różnice? Fotografie na stronie obok przedstawiają las strefy umiarkowanej w różnych porach roku i wil-
       gotny las równikowy. Jak myślisz, dlaczego pokazano tylko jedno zdjęcie lasu równikowego?


                                            Różne strefy – różne lasy

                                            Drzewa – podobnie jak inne rośliny – aby żyć, potrzebują gleby,
                                            słońca i wody. Ważne jest też, czy te czynniki występują przez cały
                                            rok i w odpowiedniej ilości. Lasy, które znasz z terenu Polski, to
                                            typowe lasy strefy umiarkowanej ciepłej. W tej strefie klima-
       Ciekawe!                             tycznej są cztery pory roku, a zimą temperatura powietrza spada
                                            poniżej zera. Dlatego drzewa liściaste zrzucają liście na zimę.
                                                W lasach strefy równikowej panują stale wysokie tempe-
                                            ratury i prawie codziennie pada obfity deszcz. To tworzy bardzo
                                            dobre warunki do rozwoju roślin przez cały rok. Rosną one tutaj
                                            bardzo gęsto i układają się warstwami, przez co mają zróżnico-
                                            wany dostęp do światła (il. 4.1). W niższych warstwach jest gorąco,
                                            duszno, wilgotno i panuje półmrok. Gatunki tu występujące przy-
       Klon cukrowy to drzewo rosnące       stosowały się do takich warunków. Niektóre rosną na innych rośli-
       w lasach strefy umiarkowanej –       nach, pobierając wodę i składniki odżywcze z powietrza i niesionych
       we wschodniej części Ameryki         przez nie pyłów, które gromadzą się np. w zagłębieniach konarów.
       Północnej. Pozyskuje się z niego     Inne oplatają pnie i gałęzie. Niektóre w poszukiwaniu światła osią-
       sok o dużej zawartości cukru. Po     gają ogromną wysokość i związku z tym musiały wytworzyć korze-
       odparowaniu wody sok sprze-
       daje się jako syrop klonowy. Klon    nie podporowe, aby się nie przewrócić. Taki las nazywamy wilgot-
       cukrowy ma bardzo cenne drew-        nym lasem równikowym (tropikalnym lub deszczowym). Dzień
       no, które służy m.in. do wyrobu      i noc przez cały rok trwają tu prawie tyle samo – około 12 godzin.
       instrumentów muzycznych. Liść        W tej strefie klimatycznej nie ma pór roku, więc drzewa nie zrzu-
       klonu jest symbolem Kanady.          cają liści i są zielone przez cały czas (lasy wiecznie zielone).

                                        102
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109