Page 106 - geografia_klasa5_podrecznik

Bogactwo świata przyrody

Rośliny i zwierzęta żyjące w wilgotnym lesie równikowym ce-
chuje ogromna różnorodność. Najliczniej reprezentowaną gru-
pą zwierząt są owady. Można tutaj spotkać wiele różnych motyli,
mrówek i chrząszczy, a także większość wszystkich żyjących na
świecie gatunków ptaków. Występuje tu też wiele niebezpiecznych
Jaguar (Ameryka zwierząt, np. drapieżne koty (il. 4.2) oraz jadowite pająki i węże.
Południowa)
Niezwykle bogaty jest również świat roślin. Znane jest powiedze-
nie, że w lesie równikowym łatwiej zobaczyć sto różnych gatunków
drzew niż sto drzew jednego gatunku. Niektóre rośliny charaktery-
styczne dla tego obszaru znamy jako okazy uprawiane w doniczkach
(np. storczyki czy figowce) albo kojarzymy z przysmakami (np. kaka-
owiec i wanilię); z kolei inne zawierają substancje trujące i są groź-
ne dla człowieka. Z niektórych gatunków drzew lasu tropikalnego
Lampart (Afryka i Azja) pozyskuje się cenne drewno, np. czarny heban lub mahoń o ciemno-
czerwonej barwie. Na tych terenach ciągle odkrywane są nowe
gatunki roślin i zwierząt, a wiele czeka jeszcze na poznanie.
W lasach strefy umiarkowanej ze względu na gorsze wa-
runki do życia – zwłaszcza mroźną zimę – nie ma tak dużej różno-
rodności gatunkowej. Lasy strefy umiarkowanej są liściaste, igla-
ste lub mieszane (czyli składające się zarówno z drzew iglastych,
jak i liściastych). Do drzew liściastych tej strefy należą m.in. dąb,

Tygrys (Azja) grab, wiąz, olcha, lipa, buk, brzoza, a do iglastych – sosna, świerk,
modrzew czy jodła. W lasach strefy umiarkowanej zwierzęta musia-
4.2 Drapieżne koty
lasów równikowych ły się przystosować do mroźnej zimy, np. zmieniając futro lub upie-
rzenie na gęstsze i grubsze niż letnie. Część zwierząt okres zimowy
przesypia (np. niedźwiedzie, borsuki) lub przemieszcza się na ten
trudny czas w cieplejsze rejony świata (np. bociany, szpaki, czaple).

Ciekawe! Lasy, drzewa i drewno

Lasy na całym świecie są bardzo cenne. Stanowią środowisko życia
zwierząt, zapewniając im pokarm i schronienie. Ludziom dostar-
czają drewna, owoców, grzybów, dziczyzny (mięsa dzikich zwierząt)
oraz roślin, z których wyciągi są składnikami lekarstw i kosmety-
ków. Las może być także miejscem wypoczynku lub codziennego
życia. Drzewa produkują tlen potrzebny do oddychania. Lasy stre-
fy umiarkowanej w dużej części zostały wycięte, a na ich miejscu
Rośliny, które rosną na innych
roślinach, np. w zagłębieniu ko- powstały przede wszystkim tereny rolnicze. Podobnie dzieje się
narów czy na gałęziach nazy- w strefie równikowej. Choć nadal są to najrozleglejsze tereny leśne
wane są epifitami. – zwane „płucami Ziemi” – to ich powierzchnia się zmniejsza.

104