Page 193 - Historia Klasa 5 podrecznik
P. 193

Sejm i senat – dawniej i współcześnie

          Dawniej…                                               Współcześnie…























          W demokracji szlacheckiej sejm walny był najważniejszym   We współczesnej polskiej demokracji najwyższym organem
          organem stanowiącym prawa w Polsce. W jego obradach    ustawodawczym jest sejm i senat. W obu izbach zasiadają
          brały udział trzy stany sejmujące: król, senat oraz izba   odpowiednio: posłowie i senatorowie, wybrani w wyborach
          poselska. Senat wywodził się z dawnej rady królewskiej.   przez polskich obywateli. Głową państwa w Polsce nie jest
          Z kolei izba poselska (sejm) skupiała posłów szlacheckich.   król, lecz prezydent, który zatwierdza uchwały parlamentu.





          W skrócie


                W XIV i XV wieku, za panowania Andegawenów i Jagiellonów,
               uprzywilejowaną pozycję w Polsce zdobyła szlachta.                        Izba Poselska na Zamku

                Ogólnokrajową reprezentacją szlachty był sejm walny. Pierwszy            Królewskim w Warszawie
               taki sejm zebrał się w 1493 roku w Piotrkowie. Tworzyły go trzy
               stany sejmujące: król, senat oraz izba poselska.

                Na mocy konstytucji nihil novi uchwalonej w 1505 roku król mógł
               podjąć najważniejsze decyzje państwowe tylko za zgodą sejmu
               walnego. Taki ustrój nazywamy demokracją szlachecką.




          Czy już umiesz?
                                                                                         Od XVI wieku stałym miejscem
                                                                                         obrad sejmu walnego był Za-
           1    Wyjaśnij, czym była szlachta. Dlaczego zdobyła ona                       mek Królewski w Warszawie.
               uprzywilejowaną pozycję w Polsce?
                                                                                         W najniższej kondygnacji bu-
           2    Powiedz, na czym polegała różnica między sejmikiem ziemskim              dynku znajduje się Dawna Izba
               a sejmem walnym.                                                          Poselska, będąca w przeszłości
           3    Wytłumacz, dlaczego ustrój Polski, ukształtowany u schyłku               miejscem obrad posłów szla-
               średniowiecza, określamy jako demokrację szlachecką.                      checkich.

                                                                                 191
   188   189   190   191   192   193   194   195   196   197   198