Page 38 - Historia Klasa 5 podrecznik
P. 38

Ustrój – zasady prawne okre-         W ojczyźnie demokracji
       ślające sposób sprawowania
       władzy w państwie.                   W Atenach narodziła się demokracja, czyli rządy ludu. Ustrój
                                            ten różnił się od tego, który panował w starożytnym Egipcie, gdzie
                                            faraon  sprawował  samodzielną  władzę.  W  Atenach  każdy  pełno-
                                            prawny obywatel miał równy wpływ na politykę polis. Najwyższą
                                            władzę  sprawowało  zgromadzenie  ludowe.  W  jego  obradach
                                            uczestniczyli wyłącznie obywatele. Dyskutowali oni o ważnych spra-
                                            wach i podejmowali decyzje większością głosów. Dotyczyły one np.
                                            wypowiedzenia wojny, zawarcia pokoju lub nałożenia nowych po-
                                            datków. Postanowienia zgromadzenia ludowego realizowali urzędni-
                                            cy, których wyłaniano w drodze losowania spośród obywateli Aten.
                                            Tylko nieliczne urzędy – np. strategów (dowódców wojskowych) –
                                            obsadzano przez wybór.
                                               Ateńczycy byli dumni z demokracji. Pilnowali, by żaden polityk
                                            nie  skupiał  w  swoich  rękach  zbyt  dużej  władzy.  Dlatego  powołali

       Perykles sprawował w latach          instytucję zwaną ostracyzmem. Było to głosowanie, podczas któ-
       444–429 p.n.e. ważny urząd           rego Ateńczycy zapisywali na glinianych skorupkach (ostrakonach)
       stratega. Był jednym z twórców       imiona osób działających, ich zdaniem, na szkodę demokracji. Oby-
       demokracji ateńskiej.                watel, który zebrał najwięcej głosów, musiał opuścić Ateny na 10 lat.

       Komu przysługiwały prawa w demokracji ateńskiej?
       Prawa polityczne w starożytnych Atenach przysługiwały wyłącznie obywatelom. Do tej grupy należeli
       tylko pełnoletni mężczyźni urodzeni w Atenach, których rodzice byli Ateńczykami.






            Obywatele Aten                           Mieszkańcy Aten pozbawieni praw politycznych
























       Pełnoletni mężczyźni,       Cudzoziemcy – przybysze     Kobiety i dzieci            Niewolnicy
       Ateńczycy                   z innych polis

                                        36
                                        36
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43