Page 11 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot

Metabolizm

Zarówno w organizmach jednokomórkowych, jak i wielokomórkowych za-
chodzi wiele procesów, podczas których odbywa się przekształcanie związków
chemicznych i magazynowanie lub uwalnianie energii niezbędnej do życia
tych organizmów. Procesy te często są skomplikowane i wieloetapowe, a po-
nadto wpływają wzajemnie na siebie, tworząc swoistą sieć (il. 1.2) określa-
ną jako metabolizm. Przejawem metabolizmu organizmu są podstawowe Metabolizm – wszystkie przemiany
czynności życiowe, takie jak np. odżywianie, wydalanie. Reakcje metabolicz- chemiczne zachodzące w organizmie,
ne zachodzące w organizmie i prowadzące do przekształcania związków che- niezbędne do podtrzymania procesów
micznych są także nazywane przemianą materii. życiowych.

1.2 Reakcje metaboliczne tworzą zależne od siebie szlaki lub cykle. Niekiedy
przedstawiane są one na rysunkach przypominających schemat transportu Ciekawe!
publicznego. Na ilustracji pokazano niektóre reakcje zachodzące w komórkach
mięśniowych. Prowadzą one do uzyskania energii niezbędnej do pracy mięśni Nieprawidłowości w przebiegu proce-
i aminokwasów służących do ich budowy sów metabolicznych mogą prowadzić
do poważnych problemów. U zdrowych
Fizjologia – nauka o procesach życiowych osób cukry zawarte w pokarmie są prze-
kształcane w glukozę. U osób chorych
Fizjologia to dziedzina biologii i medycyny zajmująca się badaniem proce- na galaktozemię zaburzenia metabo-
sów życiowych organizmów. Nazwa powstała w wyniku połączenia 2 grec- liczne uniemożliwiają przekształcenie
kich słów: physis (natura) i logos (wiedza, słowo). Podobnie jak w innych dzie- w glukozę cukru o nazwie galaktoza.
dzinach nauk przyrodniczych wiedza z zakresu fizjologii jest zdobywana Może to prowadzić m.in. do uszkodze-
głównie poprzez doświadczenia (eksperymenty) i obserwacje. Aby informa- nia wątroby, nerek i układu nerwowego.
Chorzy muszą ograniczać spożycie ga-
cje uzyskane dzięki nim były wiarygodne, należy przestrzegać zasad doty- laktozy, czyli przede wszystkim unikać
czących prawidłowego planowania oraz przeprowadzania doświadczeń i ob- produktów mlecznych, które zawierają
serwacji (patrz s. 10). ten cukier.

9