Page 94 - 880331_Muzuczny_Swiat_podrecznik_kl-7_DRUK

Kompozycje Henryka Mikołaja Góreckiego (1933 -
2010) cechuje bogaty ładunek emocjonalny, duża eks-
presja, logika i precyzja operowania materiałem dźwię-
kowym, opartych na zasadach serializmu i innych tech-
nik kompozytorskich. Ważniejsze dzieła Góreckiego to
m.in.: II Symfonia „Kopernikowska” na sopran, baryton,
chór i orkiestrę, III Symfonia pieśni żałosnych na sopran
i orkiestrę, I Kwartet smyczkowy „Już się zmierzcha”, Małe
requiem dla pewnej Polki na fortepian i 13 instrumen-
tów, Przybądź Duchu Święty na chór a cappella, Kon-
cert na klawesyn i orkiestrę smyczkową, Ad Matrem na
sopran, chór i orkiestrę (dedykowane matce kompozy-
tora).
Henryk Mikołaj Górecki Wojciech Kilar (1932 – 2013) zdobył światową sławę
jako kompozytor utworów orkiestrowych, wokalno-
-instrumentalnych i kameralnych, ale przede wszyst-
kim jako twórca muzyki do ponad stu fi lmów polskich
i amerykańskich (m.in. do Lalki, Pana Tadeusza, Zemsty,
Drakuli, Pianisty). W dorobku kompozytorskim Kilara
znajdują się utwory nawiązujące do różnych stylów,
między innymi wykorzystujące pierwiastki folkloru
i jazzu, ważny jest też nurt muzyki religijnej.
Wśród kompozytorów współcześnie żyjących naj-
większą światową sławą cieszy się Krzysztof Pende-
recki (urodzony w 1933 roku). Utwory Pendereckiego
odkrywają przed słuchaczami niespotykany wcze-
śniej świat dźwięków. Niezwykłe efekty brzmienio-
we i kolorystyczne kompozytor uzyskuje na przykład
Wojciech Kilar
przez pocieranie dłonią pudła instrumentu smyczko-
wego, stukanie w niego smyczkiem lub palcami, ude-
rzanie dłonią w struny. Przykłady takich oryginalnych
brzmień można odnaleźć w utworach: Ofi arom Hiro-
szimy – tren na 52 instrumenty smyczkowe, za który
w 1961 r. otrzymał nagrodę UNESCO, I Kwartet smycz-
kowy, Polymorphia [czyt. polimorfa] na 49 instrumen-
tów smyczkowych, Kanon na orkiestrę smyczkową
i 2 taśmy magnetyczne.
Penderecki wprowadzał też inne sposoby artykula-
cji: we Fluorescencjach można usłyszeć stukot klapek
instrumentów dętych, odgłosy maszyny do pisania,
szelest pergaminu, a w Wymiarach czasu i ciszy cztery
głosy chóru wykonują równocześnie , ale w różnej ko-
Waldemar Świerzy Krzysztof Penderecki lejności spółgłoski: g, r, k, b, d, p.

92