Page 72 - polski_podrecznik kl4_cz1
P. 72
Mieszek tej sztuki nie umie,
Tylko wyciąga z dołu ręce: „Kumie!”
Kum już wylazł na wierzchołek.
Ledwie Mieszkowi był czas zmrużyć oczy,
Zbladnąć, paść na twarz: a już niedźwiedź kroczy,
Trafia na ciało, maca: jak trup leży;
Wącha: a z tego zapachu,
Który mógł być skutkiem strachu,
Wnosi*, że to nieboszczyk, i że już nieświeży.
wnosi – tu: wnioskuje Więc mruknąwszy ze wzgardą odwraca się w knieję*,
knieja – wielki, gęsty las, Bo niedźwiedź Litwin miąs* nieświeżych nie je.
zamieszkany przez zwierzęta
miąs – dziś: mięs Dopieroż Mieszek odżył... „Było z tobą krucho! –
Woła kum. – Szczęście, Mieszku, że cię nie zadrapał!
Ale co on tak długo tam nad tobą sapał,
Jak gdyby coś miał powiadać na ucho?”
„Powiedział mi – rzekł Mieszek – przysłowie niedźwiedzie:
Epitet – wyraz będący w utworze Że prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”.
określeniem rzeczownika, np. pięk-
na twarz, spokojny wzrok. Epitety,
najczęściej przymiotniki, określają 1. W ostatnim wersie bajki rzeczownik „przyjaciel” występuje
właściwości nazywanych przez rze- z epitetem „prawdziwy”. Czy można nazwać Leszka prawdziwym
czowniki przedmiotów, osób, roślin przyjacielem?
itp. (cudowne krainy) lub stosunek
do nich podmiotu lirycznego (naj- 2. Jakie cechy ma prawdziwy przyjaciel? Ustalcie odpowiedź na
podstawie bajki Adama Mickiewicza oraz wniosków z rozmowy
lepszy przyjaciel). Wzmacniają ob- przeprowadzonej na początku lekcji. Opracujcie w zeszycie mapę
razowość i emocjonalność opisu. myśli „prawdziwy przyjaciel”.
wyrozumiały
prawdziwy przyjaciel
Wyrazy przeciwstawne (antonimy) 3. Jak można nazwać kogoś, kto nie jest prawdziwym przyjacielem?
– wyrazy, które tworzą parę o prze- Podaj kilka przymiotników o znaczeniu przeciwnym do prawdziwy.
ciwnym znaczeniu, np. ciepły – zim-
ny, karzeł – olbrzym.
70
