Page 17 - 883806_Edukacja_dla_bezpieczenstwa_podrecznik_kl_8_fr

Szczególnym rodzajem urazu są odcięcia części ciała w wyniku wypadku
– tzw. amputacje urazowe. Zaleca się wówczas osobom bez wykształcenia
medycznego, by użyły opaski uciskowej (krępulca). Takie zalecenie dotyczy
też innego urazu – zmiażdżenia części kończyny. Użycie opaski uciskowej
może być ponadto potrzebne w innych sytuacjach:
• gdy jest wielu rannych,
• gdy u krwawiącego (po zatamowaniu krwawienia) trzeba podjąć resuscy-
tację); Zdjęcie nr 180. Opaskę zaciskaj aż
• gdy ucisk bezpośredni nie przynosi oczekiwanego rezultatu. do granicy silnego bólu. Krwiaki
Dlatego warto poprosić nauczyciela o instruktaż dotyczący sposobu uży- powstałe po jej użyciu są skutkiem
cia opaski uciskowej. zupełnie normalnym.

Więcej na temat

Taktyczna opaska uciskowa CAT (combat application tourniquet [czyt. kombat
aplykejszn turnyket]). Opaska ta zdobyła nagrodę jako jeden z najlepszych wyna-
lazków armii Stanów Zjednoczonych. Obecnie wojsko przywraca użycie opasek
uciskowych. Wynika to z faktu, że około 90% zgonów na polu walki jest skutkiem
wykrwawienia, przeważnie z powodu ran kończyn. Wojskowe badania udowod-
niły przy tym, że założenie opaski na czas do dwóch godzin nie stanowi zagrożenia
dla rannego. Aby jej użyć, trzeba jednak być przeszkolonym. Osoby bez przeszko-
lenia zaciskają opaskę zbyt słabo, powodując nasilenie się krwawienia. Dochodzi
bowiem do zamknięcia żył przy otwartej tętnicy, co zwiększa ciśnienie i wypływ krwi. Zdjęcie nr 181. Opaska uciskowa CAT

Postępowanie w przypadku amputacji części kończyny

1 Posadź poszkodowanego albo połóż go na plecach. Unieś i utrzymuj w gó-
rze zranioną kończynę.
2 Powyżej rany załóż opaskę. Może ją zastąpić na przykład pasek od spodni,
musi jednak być odpowiednio szeroki – około 5 cm.
3 Opaskę powinieneś zaciskać bardzo mocno, aż do ustąpienia krwawienia.

4 Gdy to nastąpi, na ranę przyłóż jałowy kompres z gazy i całość owiń ban-
dażem.

5 Pamiętaj, aby na bandażu zanotować czas założenia opaski – to ważne.
6 Jeśli to możliwe, a poszkodowany jest przytomny, po zabandażowaniu kończy-
ny ułóż go w pozycji przeciwwstrząsowej – na plecach, z uniesionymi nogami.

7 W celu zabezpieczenia odciętej części ciała zawiń ją w folię aluminiową.
Następnie warto owinąć pakunek dodatkowo torebką foliową. Całość
umieść w pojemniku z czystą zimną wodą. Dosyp do niej kostki lodu. Uzy- Rysunek nr 33. Opaska uciskowa
skasz w ten sposób temperaturę od 0 do 4oC, właściwą do przechowywa- zaimprowizowana z chusty trójkątnej –
nia amputowanych części ciała w warunkach pozamedycznych. tzw. opaska Esmarcha

121