Page 18 - 883806_Edukacja_dla_bezpieczenstwa_podrecznik_kl_8_fr

Ciekawe! Zabezpieczenie odciętej części ciała jest bardzo ważne. Nie wszyscy wie-
dzą, że w większości przypadków możliwa jest replantacja, czyli przyszycie,
uciętej kończyny na jej miejsce.

Rany głowy i tułowia
Poważne urazy w obrębie głowy i tułowia wymagają natychmiastowego we-
zwania pogotowia. Ranny potrzebuje jak najszybszej wysoko specjalistycznej
pomocy lekarskiej. Uwaga: nie należy go poruszać ani przemieszczać. W wy-
padku rany głowy nie wolno stosować opatrunku uciskowego, ponieważ może
to doprowadzić do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego i urazu mózgu. Chore-
go należy posadzić w pozycji podpartej, a ranę delikatnie osłonić.
Krwawienie z nosa stanowi dolegliwość nieprzyjemną, ale na ogół nieza-
Zdjęcie nr 182. Ryszard Kocięba grażającą życiu ani zdrowiu. Pojawia się wskutek uderzenia, kichnięcia czy
(1933–2005)
dłubania w nosie, które nie przystoi kulturalnej osobie.
Chwała Polski i Polaków
Wybitny chirurg i anestezjolog. W 1971 r.
wykonał pierwszą w Europie udaną
operację przyszycia odciętej dłoni na jej Krok po kroku
miejsce. Dokonywał także wielu zabie-
gów jako pierwszy w Polsce: w latach 70. Postępowanie z osobą, u której wystąpił krwotok z nosa
np. transplantacji palca stopy w miejsce
brakującego kciuka, także palców stopy 1 Posadź krwawiącego i poleć mu, by pochylił głowę do przodu.
w miejsca obu kciuków; w połowie lat
80. – replantacji całej stopy. 2 Każ ucisnąć skrzydełka nosa poniżej kostnej części.

3 Zabroń mówienia, kaszlania, plucia czy pociągania nosem – te czyn-
ności utrudniają uformowanie się skrzepu.
Ciekawe!
4 Warto ochładzać czoło i kark krwawiącego, np. za pomocą ręcznika
zwilżonego zimną wodą.

5 Jeśli krwawienie nie ustąpi po 10 minutach, warto rozważyć konsulta-
cję lekarską (po wezwaniu pomocy nadal trzeba uciskać skrzydełka
nosa i ochładzać kark i czoło).

Jeżeli krwotok powraca, należy się skonsultować z lekarzem. Gdy jest spo-
Zdjęcie nr 183. Opatrunek wentylowy
naklejony na ranę klatki piersiowej. wodowany urazem głowy, trzeba podjąć opisane wyżej działania.
Opatrunki tego typu dostępne w sprze- Otwarta rana klatki piersiowej wymaga zabezpieczenia tzw. opatrunkiem
daży mają w nazwie trzyliterowy skrót. trójstronnym (wentylowym). Do jego wykonania możemy użyć folii, którą
Pierwsza litera tego skrótu odnosi się
do wynalazcy lub producenta. Dwie przyklejamy od góry i z boków. Dół przyklejamy tylko częściowo, czwarty róg
pozostałe – CS – pochodzą od angiel- pozostawiając wolny. Ten róg spełniał będzie funkcję zaworu. Zastosowanie
skiego wyrażenia chest seal [czyt. czest takiego opatrunku może uratować pacjentowi życie. Osoba z ranami tego
si-l] – „plaster na klatkę piersiową”. Na rodzaju także powinna siedzieć podparta, z uniesioną głową.
zdjęciu widoczne są boczne zawory, Ran brzucha również nie bandażujemy, trzeba je tylko przykryć gazą
służące do odprowadzania powie-
trza i krwi, mogących się wydobywać bądź chustą trójkątną. Kolana poszkodowanego należy oprzeć np. na zwinię-
z jamy opłucnej. tym kocu – w ten sposób zmniejszymy napięcie mięśni brzucha.

122