Page 34 - 883806_Edukacja_dla_bezpieczenstwa_podrecznik_kl_8_fr

Zapamiętaj! Jeżeli podejrzewasz wystąpienie udaru, możesz postąpić tak samo, jak
Zarówno w przypadku zawału, jak i uda- w przypadku zawału. Najważniejszy jest czas, dlatego zacznij od wezwania
ru opóźnienie w dotarciu pacjenta do pogotowia. Zadbaj o to, by choremu było wygodnie – możesz zastosować
szpitala jest jedną z głównych przyczyn
komplikacji, a nawet śmierci. pozycję „do zawału” (zobacz s. 136). Zapewnij ratowanemu dopływ świeżego
powietrza, rozluźnij krępującą odzież, pamiętaj o zabezpieczeniu termicz-
nym. W razie utraty przytomności postępuj zawsze tak samo – kontroluj
czynności życiowe co minutę i przygotuj się do wykonywania RKO (zo-
bacz s. 99–100).

Ciekawe! W skrócie
Zmiany miażdżycowe, prowadzące do
zwężenia naczyń krwionośnych, częś- Zawał serca to skutek gwałtownej niedrożności tętnic wieńcowych
ciej stwierdza się u osób z nadciśnie- odpowiedzialnych za dostarczenie krwi do komórek serca.
niem tętniczym, cukrzycą, zaburzeniami
metabolicznymi związanymi z nadwa- Ból w okolicy mostka; odczucia przypominające niestrawność; bladość
gą, nieprawidłowym odżywianiem się, twarzy, zsinienie ust i paznokci; krople potu na czole i nad górną wargą;
duszności; ogólny niepokój – typowe objawy zawału serca.
brakiem ruchu oraz uwarunkowaniami
dziedzicznymi. Nie wszystkie zwiększają Postępowanie w razie utraty przytomności przez chorego, u którego
ryzyko wystąpienia udaru mózgu. Za je- podejrzewa się wystąpienie zawału (zobacz s. 136).
dyne takie czynniki uznaje się: podeszły Dwa rodzaje udaru mózgu, wynikające z odmiennych przyczyn: zamknięcia
wiek, nadciśnienie tętnicze oraz palenie naczynia krwionośnego, odpowiedzialnego za dostarczenie krwi do
papierosów. komórek mózgu, lub pęknięcia naczynia w mózgu i krwawienia.

Niedowłady; drętwienie mięśni – najczęściej po tej samej stronie ciała;
zaburzenia mowy; charakterystyczne opadnięcie kącika ust; ogólny, silny ból
głowy; zaburzenia widzenia – typowe objawy udaru mózgu.
Akronimy, angielski FAST i polski UDAR, kierują uwagę osób bez wykształcenia
medycznego na objawy wskazujące, że zachodzi podejrzenie udaru.
Postępowanie z osobą ratowaną, u której podejrzewa się wystąpienie zawału
lub udaru – istotne znaczenie szybkiego dotarcia do szpitala (zobacz wyżej).

Czy już umiesz?

1 Wykonajcie mapę myśli, na której przedstawicie objawy zawału i udaru.
Zastosujcie formę, która podkreśli najważniejsze wiadomości i ułatwi ich
zapamiętanie.

2 Spotykasz osobę, która skarży się na niestrawność oraz duszności, na czole
ma krople potu, jest przestraszona. Chcesz jej pomóc. Zapisz kilka zwięzłych
pytań, które jej zadasz.
3 Przedstaw działania, które powinieneś wykonać, gdy podejrzewasz
wystąpienie u kogoś:
a) zawału;
b) udaru.
4 Wyjaśnij, dlaczego zarówno w przypadku zawału, jak i udaru tak ważny jest
czas.

138