Page 64 - 883806_Edukacja_dla_bezpieczenstwa_podrecznik_kl_8_fr

W skrócie

Terenoznawstwo jako jeden z działów topografii, która stanowi dział
geografii zajmujący się badaniem ukształtowania powierzchni ziemi
i przedstawianiem go w postaci map, planów itp.

Gdy stoi się twarzą w kierunku północnym, po prawej ma się wschód,
za plecami – południe, a po lewej – zachód.

Zjawiska naturalne, które pozwalają wyznaczyć strony świata w terenie
(zobacz s. 170): mech, który porasta drzewa, gałęzie drzew, kora drzewa,
słoje pieńków po ściętych drzewach, mrowiska, słońce w słoneczny dzień,
śnieg (w górach).

Wyznaczanie stron świata z użyciem przyrządów (sobacz s. 171): zegarka
(i słońca), kompasu i busoli, nawigacji GPS.

Oznaczenie stron świata, które na tarczy kompasu czy busoli wskazuje się
pierwszymi literami angielskich nazw: North, East, South, West.

Elementy, które zawiera każda mapa (zobacz s. 172).
Rodzaje map ze względu na skalę: małoskalowe – w skali mniejszej niż 1 :
100 000; średnioskalowe – w skali od 1 : 100 000 do 1 : 10 000; wielkoskalowe
– w skali większej niż 1 : 10 000.

Rodzaje skal: liczbowa, mianowana, liniowa – inaczej podziałka liniowa.
Mapy używane w terenoznawstwie – topograficzne, czyli fizyczne
wielkoskalowe.

Orientowanie mapy – ustawianie jej w taki sposób, by wszystkie kierunki
były na niej równoległe do kierunków w terenie, a górna krawędź
skierowana była na północ (zobacz s. 174–175).

Czy już umiesz?

1 Wyjaśnij w trzech, czterech zdaniach, czym zajmuje się terenoznawstwo.

2 Wróć wyobraźnią do miejsca, o którym pomyślałeś, kiedy zaczynałeś się
zapoznawać z rozdziałem dotyczącym terenoznawstwa. Powiedz:

z w jaki sposób poradziłbyś sobie w wyobrażonej sytuacji;
z co byłoby ci potrzebne, aby odnaleźć drogę do obszarów
zamieszkanych.
3 Opisz, w jaki sposób możesz określić strony świata za pomocą wskazówek
naturalnych, a w jaki – z użyciem zegarka i słońca albo kompasu.
4 Opowiedz, do czego służy mapa topograficzna i jak – w podstawowym
zakresie – można się nią posłużyć.

176