Page 10 - 882690_FOLDER PRZEDMIOTOWY GEOGRAFIA (5-7)
P. 10

Ludzie, domy, zajęcia                                                                                                             Więcej na temat

     Warunki codziennego życia ludzi w lesie równikowym różnią się od naszych, w strefie umiarko-                                      Mieszkańcy Amazonii i Kotliny Konga
     wanej. W lesie równikowym nie trzeba myśleć o ciepłym ubraniu na zimę i ogrzewaniu domów. Można
     tam zawsze znaleźć rośliny, które owocują i nadają się do jedzenia. Jeśli uprawia się ziemię, można kolej-                        Lasy  równikowe  Kotliny  Konga  w  Afryce  zamieszkuje  rdzenna  ludność
     ne pola obsadzać czy zasiewać w każdym miesiącu. Życie w lesie równikowym jest jednak bardzo trudne                               –  Pigmeje  oraz  ludy  Bantu.  Pierwsza  z  wymienionych  społeczności  żyje
     – wysoka temperatura i wilgotność powietrza powodują zmęczenie i stwarzają sprzyjające warunki do                                 w nielicznych grupach, zajmując się zbieractwem, myślistwem i rybołów-
     rozprzestrzeniania się chorób. Ludziom grożą też niebezpieczeństwa ze strony zwierząt. W porównaniu                               stwem. Pigmeje są jednymi z najniższych ludzi na świecie – dorośli mężczyźni
     do innych obszarów Ziemi lasy równikowe są terenem, gdzie część mieszkańców żyje w sposób trady-                                  osiągają maksymalnie 150 cm wzrostu. Krępa budowa ciała umożliwia im

     cyjny. Przez tysiące lat, współistniejąc z przyrodą, dostosowywali oni swoje życie do warunków, jakie                             sprawne poruszanie się w gęstym lesie. Bantu to lud rolniczy. Mężczyźni
     stwarza przyroda. Mieszkańcy lasów równikowych – niezależnie od kontynentu, na jakim żyją – budują                                karczują i wypalają lasy, a kobiety uprawiają m.in. bataty (słodkie ziem-
     podobne domy, wykorzystując materiały, które oferuje najbliższa okolica. Wszędzie tak samo mają one                               niaki), proso i banany. Lasy równikowe w Ameryce Południowej – Amazonię
     zapewnić bezpieczne miejsce do życia i chronić przed częstym, ulewnym deszczem.                                                   (Puszczę Amazońską) – zamieszkują także potomkowie dawnych indiań-
         Życie w strefie lasów mieszanych i liściastych strefy umiarkowanej nie jest tak trudne                                        skich  plemion,  którzy  nadal  wykorzystują  las  do  tradycyjnych  polowań
     i pełne niebezpieczeństw, jak w strefie równikowej. Ludzie przystosowali się do życia w ciężkich wa-                              i zbieractwa. Niedawno odkryto niewielką grupę koczowniczych Indian –
     runkach zimowych, budując np. ocieplane domy. Zimą zakładamy ciepłe ubrania, latem – przewiewne                                   Kawahiva, żyjących do dzisiaj w zupełnej izolacji od świata. Rdzenni miesz-
     i cienkie. Obecnie nie ma problemu z przechowywaniem żywności – służą do tego chłodnie i magazyny.                                kańcy  Amazonii  znają  tysiące  roślin,  które  wykorzystują  jako  lekarstwa.
                                                                                                                                       Obecnie większość tubylców uprawia zboże, warzywa i owoce (np. maniok,
                                                                                                                                       ryż, banany) oraz regularnie podróżuje do miasteczek i miast, gdzie handluje   Społeczność Kawahiva żyjąca
                                                                                                                                       żywnością i wyrabianymi przez siebie produktami.                              w Puszczy Amazońskiej
                Mieszkańcy wilgotnych lasów równikowych, ich domy i zajęcia



                                                  Domy nad Amazonką
                                             1                                                                                         W skrócie
                                                  są budowane obecnie                                                                                                                               Czy już umiesz? Sprawdź!
                                                  z wykorzystaniem
                                                  blachy falistej i desek                                                                    Cechy lasu strefy umiarkowanej:
                                                  (Ameryka Południowa).                                                                           cztery pory roku;                                   1   Odczytaj na mapie rocznych sum opadów
                                                                                                                                                  opady atmosferyczne nierównomiernie                     (w atlasie lub w podręczniku, s. 95) wielkość
                                                                                                                                                  rozłożone w ciągu roku;                                 opadów atmosferycznych:
                                                  Papuasi – mieszkańcy
                                             2                                                                                                    zimą temperatura powietrza poniżej                      a)   w lesie równikowym nad Amazonką,
                                                  wyspy Nowa Gwinea                                                                               0ºC;                                                    b)   w lesie strefy umiarkowanej w Ameryce
                                                  w Oceanii nadal budują
       1                                                                            2                                                             zimą opady śniegu;                                           Północnej.
                                                  domy na wysokich palach.                                                                        drzewa liściaste i niektóre iglaste                     Porównaj te wielkości i oceń, które są
                                                                                                                                                  (modrzew) zrzucają liście na zimę;                      korzystniejsze dla rozwoju roślin.
                                                                                                                                                  duża współzależność klimatu,
                                                  Kobiety pracujące przy
                                             3                                                                                                    roślinności, zwierząt i sposobów życia              2   Odczytaj na mapie rozkładu temperatury
                                                  uprawie bananowców                                                                              ludzi.                                                  powietrza w atlasie wartość temperatury
                                                  w Afryce wykorzystują                                                                                                                                   w styczniu:
                                                  do spulchniania gleby                                                                      Cechy wilgotnego lasu równikowego:                           a)   w Polsce,
                                                  proste narzędzia.                                                                               brak pór roku;                                          b)   w lesie równikowym niedaleko rzeki
                                                                                                                                                  stała, wysoka temperatura powietrza;                         Kongo w Afryce.
                                                                                                                                                  bardzo częste (prawie codzienne) obfite                 Porównaj te wartości – co zauważasz?
                                                  Wielu Indian mieszkających
                                             4                                                                                                    opady deszczu;
                                                  w lasach nad Amazonką                                                                           lasy wiecznie zielone;                              3   Obejrzyj w internecie zdjęcia lub filmy
                                                  wykorzystuje w czasie                                                                           bogactwo gatunków roślin i zwierząt;                    pokazujące wilgotny las równikowy i jego
                                                  polowań tradycyjną                                                                              duża współzależność klimatu,                            mieszkańców, a następnie opisz, w jaki
                                                  broń, np. dmuchawki                                                                             roślinności, zwierząt i sposobów życia                  sposób możesz spędzić w tym lesie jeden
       3                                                                            4
                                                  z zatrutymi strzałami.                                                                          ludzi.                                                  dzień.
     8                                 106                                                                                                                                                                        107
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15