Page 8 - 882690_FOLDER PRZEDMIOTOWY GEOGRAFIA (5-7)
P. 8

Bogactwo świata przyrody                                                                   Rośliny i zwierzęta wilgotnego lasu równikowego

                                            Rośliny i zwierzęta żyjące w wilgotnym lesie równikowym cha-
                                            rakteryzuje ogromna różnorodność. Najliczniej reprezentowaną                                                                      pojedyncze bardzo wysokie drzewa                                   60 m
                                            grupą zwierząt są owady. Można tutaj spotkać wiele motyli, mrówek
                                            i chrząszczy, a także większość wszystkich żyjących na świecie ga-
                                            tunków ptaków. Występuje tu też wiele niebezpiecznych zwierząt,
     Jaguar (Ameryka                        np. drapieżne koty (il. 4.2) oraz jadowite pająki i węże.
     Południowa)
                                                Niezwykle bogaty jest również świat roślin. Znane jest powiedze-

                                            nie, że w lesie równikowym łatwiej zobaczyć sto różnych gatunków
                                            drzew niż sto drzew jednego gatunku. Niektóre rośliny charaktery-
                                            styczne dla tego obszaru znamy jako okazy uprawiane w doniczkach                                                                                papuga                    koliber                   motyl
                                            (np. storczyki czy figowce) albo kojarzymy z przysmakami (np. kaka-
                                            owiec i wanilię); z kolei inne zawierają substancje trujące i są groź-
                                            ne dla człowieka. Z niektórych gatunków drzew lasu deszczowego                                                                    zwarte korony wiecznie zielonych drzew                             40 m

     Lampart (Afryka i Azja)                pozyskuje się cenne drewno, np. czarny heban lub mahoń o ciemno-
                                            czerwonej  barwie.  Na  tych  terenach  ciągle  odkrywane  są  nowe
                                            gatunki roślin i zwierząt, a wiele czeka jeszcze na poznanie.
                                                W lasach strefy umiarkowanej ze względu na gorsze wa-
                                            runki do życia – zwłaszcza mroźną zimę – nie ma tak dużej różno-
                                            rodności gatunkowej. Lasy strefy umiarkowanej są liściaste, igla-
                                            ste lub mieszane (czyli składające się zarówno z drzew iglastych,
                                            jak i liściastych). Drzewami liściastymi w tej strefie są m.in. dąb,                                                                             małpa                     pająk                      wąż

     Tygrys (Azja)                          grab, wiąz, olcha, lipa, buk, brzoza, a iglastymi – sosna, świerk, mo-
                                            drzew czy jodła. W lasach strefy umiarkowanej zwierzęta musiały
     4.2   Drapieżne koty                                                                                                                                                     niższe lub  młode drzewa oraz pnącza (liany)                       20 m
     lasów równikowych                      się przystosować do mroźnej zimy, np. zmieniając futro lub upie-
                                            rzenie na gęstsze i grubsze niż letnie. Część zwierząt okres zimowy
                                            przesypia (np. niedźwiedzie, borsuki) lub przemieszcza się na ten
                                            trudny czas w cieplejsze rejony świata (np. wilgi, kosy, słowiki).



     Ciekawe!                               Lasy, drzewa i drewno
                                            Lasy na całym świecie są bardzo cenne. Stanowią środowisko życia
                                            zwierząt, zapewniając im pokarm i schronienie. Ludziom dostar-                                                                                     liany              kakaowiec                 kameleon
                                            czają drewna, owoców, grzybów, dziczyzny (mięsa dzikich zwierząt)                                                                 zarośla i runo leśne – rośliny cieniolubne                         0 m
                                            oraz roślin, z których wyciągi są składnikami lekarstw i kosmety-
                                            ków. Las może być także miejscem wypoczynku lub codziennego
                                            życia. Drzewa produkują tlen potrzebny do oddychania. Lasy stre-

                                            fy umiarkowanej w dużej części zostały wycięte, a na ich miejscu                                     Zadania do pracy w parach:
     Rośliny,  które  rosną  na  innych
     roślinach, np. w zagłębieniu ko-       powstały  przede  wszystkim  tereny  rolnicze.  Podobnie  dzieje  się                                Przypomnijcie sobie i zanotujcie w zeszycie kilka nazw drzew (iglastych i liściastych) oraz kilka gatunków zwierząt
     narów  czy  na  gałęziach  nazy-       w strefie równikowej. Choć nadal są to najrozleglejsze tereny leśne                                  żyjących w polskich lasach;
     wane są epifitami.                     – zwane „płucami Ziemi” – to ich powierzchnia się zmniejsza.                                         Ustalcie, czy warstwy w lesie równikowym są takie same jak w lasach strefy umiarkowanej, czyli także w Polsce.

     6                                 104                                                                                                                                                                        105
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13