Page 13 - 882690_FOLDER PRZEDMIOTOWY GEOGRAFIA (5-7)
P. 13

Śnieżni w
 Śnieżni wojownicyojownicy
                                               Andrzej Zawada
 Na przykład kto?                              Andrzej Zawada
 Na przykład kto?
 Tak się mówi na świecie o polskich himalaistachak się mówi na świecie o polskich himalaistach  - prekursor polskiego himalaizmu zimowego
 T
                                               - prekursor polskiego himalaizmu zimowego
                                               - wspólnie z Zygmuntem Heinrichem na
                                               - wspólnie z Zygmuntem Heinrichem na
                                                 stokach Lhotse jako pierwsi ludzie na
                                                 stokach Lhotse jako pierwsi ludzie na
                                                 świecie przekroczyli zimą granicę
                                                 świecie przekroczyli zimą granicę
                                                 8000 m n.p.m.
                                                 8000 m n.p.m.
 Kto to?
 Dlaczego?
 Dlaczego?  Kto to?                            - kierownik wielu zimowych wypraw
                                               - kierownik wielu zimowych wypraw, podczas, podczas
                                                 których zdobywano ośmiotysięczniki.
                                                 których zdobywano ośmiotysięczniki.
 W latach 80. XX wieku polscy himalaiści
 W latach 80. XX wieku polscy himalaiści
                                               Jerzy Kukuczka
 Osoba uprawiającą
 wyspecjalizowali się w zdobywaniu wysokich
 wyspecjalizowali się w zdobywaniu wysokich   Osoba uprawiającą wspinaczkę górskąwspinaczkę górską  Jerzy Kukuczka
 w Himalajach Himalajach
 szczytów w trudnych zimowych warunkach, często   w
 szczytów w trudnych zimowych warunkach, często
                                               - jeden z najwybitniejszych himalaistów
 nowymi drogami. Jak wiesz, na Ziemi jest
 nowymi drogami. Jak wiesz, na Ziemi jest      - jeden z najwybitniejszych himalaistów
                                                 świata, za swoje zasługi otrzymał srebrny
 14 ośmiotysięczników. Aż 13 gór zostało już . Aż 13 gór zostało już
 14 ośmiotysięczników                            świata, za swoje zasługi otrzymał srebrny
                                                 order olimpijski
 zdobytych zimą –  w tym 10 przez Polaków!
 zdobytych zimą –  w tym 10 przez Polaków!       order olimpijski
                                               - jedyny człowiek, który wszedł na dwa
                                               - jedyny człowiek, który wszedł na dwa
                                                 ośmiotysięczniki podczas tej samej zimy
                                                 ośmiotysięczniki podczas tej samej zimy
                                               - drugi himalaista na świecie, który zdobył
 lub innych wysokich
 Jakie tam   lub innych wysokich               - drugi himalaista na świecie, który zdobył
 Jakie tam
                                                 „koronę Himalajów i Karakorum”,
                                                 „koronę Himalajów i Karakorum”,
 górach, których
 panują warunki?
 panują warunki?  górach, których   Co to?       czyli wszystkie 14 ośmiotysięczników
 Co to?
                                                 czyli wszystkie 14 ośmiotysięczników..
 szczyty przekraczają
 szczyty przekraczają
 7000 m n.p.m.
 7000 m n.p.m.
 rozrzedzone powietrze
 rozrzedzone powietrze – utrudnia oddychanie, – utrudnia oddychanie,
 zmniejsza wydolność organizmu
 zmniejsza wydolność organizmu
                                               Krzysztof Wielickiielicki
 Pokonywanie stromej trasy w terenie górskim
 lód i śnieg  Pokonywanie stromej trasy w terenie górskim   Krzysztof W
 lód i śnieg – bardzo utrudniają wspinaczkę – bardzo utrudniają wspinaczkę
 przy użyciu specjalistycznego sprzętu, specjalistycznego sprzętu,
 przy użyciu
 ostre promieniowanie słoneczne – może  – może
 ostre promieniowanie słoneczne  wymagające    - pierwszy człowiek, który wszedł zimą na   Polska himalaistka,
 wymagające specjalnych umiejętności.specjalnych umiejętności.
                                                                                           Polska himalaistka,
                                               - pierwszy człowiek, który wszedł zimą na
                                                                                           Wanda Rutkiewicz, 16 października
 wywołać ślepotę śnieżną, czyli bardzo           Mount Everest; ma na swoim koncie trzy    Wanda Rutkiewicz, 16 października
 wywołać ślepotę śnieżną, czyli bardzo
                                                 Mount Everest; ma na swoim koncie trzy
                                                                                           1978 roku, jako trzecia kobieta na
 bolesny stan zapalny oczu
 bolesny stan zapalny oczu                       pierwsze wejścia na ośmiotysięczniki      1978 roku, jako trzecia kobieta na
                                                 pierwsze wejścia na ośmiotysięczniki
                                                                                           świecie, pierwsza Europejka
                                               - himalaista specjalizujący się przez wiele lat
                                               - himalaista specjalizujący się przez wiele lat  świecie, pierwsza Europejka
 silny wiatr i niska temperatura powietrza
 silny wiatr i niska temperatura powietrza       w samotnym zdobywaniu szczytów            i pierwsza osoba z Polski – zdobyła
                                                                                           i pierwsza osoba z Polski – zdobyła
                                                 w samotnym zdobywaniu szczytów
 – grożą wychłodzeniem organizmu i odmrożeniami   - kierownik wyprawy narodowej w 2018 r. na. na  Mount Everest.
 – grożą wychłodzeniem organizmu i odmrożeniami
                                                                                           Mount Everest.
                                               - kierownik wyprawy narodowej w 2018 r
                                                 jedyny niezdobyty zimą ośmiotysięcznik – K2.
 długie odcinki trudnej drogi – uniemożliwiają  – uniemożliwiają
 długie odcinki trudnej drogi                    jedyny niezdobyty zimą ośmiotysięcznik – K2.
 odpoczynek w bezpiecznym miejscu
 odpoczynek w bezpiecznym miejscu
      Jakie
      Jakie
      ma            W himalaizmie, w odróżnieniu od większości dyscyplin sportowych, bardzo często wraz z wiekiem wzrastają , bardzo często wraz z wiekiem wzrastają
      ma
                    W himalaizmie, w odróżnieniu od większości dyscyplin sportowych
      cechy?
 okulary i gogle – chronią przed ostrym  – chronią przed ostrym
 okulary i gogle  cechy?  szanse na sukcesy
                    szanse na sukcesy. Dzieje się tak, ponieważ himalaista, oprócz doskonałej kondycji fizycznej, powinien mieć . Dzieje się tak, ponieważ himalaista, oprócz doskonałej kondycji fizycznej, powinien mieć
 Jakich?
 promieniowaniem słonecznym
 promieniowaniem słonecznym  Jakich?  cechy
                    cechy, które przychodzą z czasem:, które przychodzą z czasem:
                    - doświadczenie i umiejętności techniczne
                    - doświadczenie i umiejętności techniczne
 liny – zabezpieczają wspinacza przed upadkiem  – zabezpieczają wspinacza przed upadkiem
 liny               - wytrzymałość psychiczną
                    - wytrzymałość psychiczną
 w razie odpadnięcia od stromej ściany
 w razie odpadnięcia od stromej ściany  - poczucie odpowiedzialności, zdolność rzetelnej samooceny
                    - poczucie odpowiedzialności, zdolność rzetelnej samooceny
                    - umiejętność pracy w zespole podczas wspólnej wyprawy..
                    - umiejętność pracy w zespole podczas wspólnej wyprawy                                Mount Everest
                                                                                                          Mount Everest
 ubiór
 ubiór – chroni przed ekstremalnymi  – chroni przed ekstremalnymi                                         8850 m n.p.m.
                                                                                                          8850 m n.p.m.
 warunkami pogodowymi
 warunkami pogodowymi
                                                                                        K2
                                                                                        K2
                                                                                   8611 m n.p.m.1 m n.p.m.
                                                                                   861
 uprząż – specjalne pasy, które łączą  – specjalne pasy, które łączą
 uprząż
                                                               Lhotse
 wspinacza z liną
 wspinacza z liną                                              Lhotse
                                                            8516 m n.p.m.
                                                            8516 m n.p.m.
                                       Czo Oju
 czekan                                Czo Oju
 czekan – narzędzie służące do wybijania stopni – narzędzie służące do wybijania stopni
                                     8201 m n.p.m.
 w lodzie, podpierania się i przytrzymywania  8201 m n.p.m.
 w lodzie, podpierania się i przytrzymywania
               Dhaulagiri
               Dhaulagiri
             8167 m n.p.m.
 raki        8167 m n.p.m.
 raki – metalowe kolce mocowane do butów, – metalowe kolce mocowane do butów,
 umożliwiają chodzenie i wspinaczkę
 umożliwiają chodzenie i wspinaczkę
 po śliskiej powierzchni
 po śliskiej powierzchni
 Zadanie
 Zadanie
 T
 Temperatura powietrza spada średnio o 6°C na 1000 m emperatura powietrza spada średnio o 6°C na 1000 m
 wysokości. Podaj, jaka jest temperatura na wysokości
 wysokości. Podaj, jaka jest temperatura na wysokości
 8000 m n.p.m., jeśli na wysokości 1000 m n.p.m.
 8000 m n.p.m., jeśli na wysokości 1000 m n.p.m.
 temperatura wynosi 5°C.
 134  temperatura wynosi 5°C.                                                      135                               11
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18