Page 58 - 881426 _geografia_kl8_www_
P. 58

Ciekawe!                               Kraje naftowe zajmują bardzo różne miejsca na listach międzynarodo-
        Szejk to tytuł arabskiego władcy, a tak-  wych rankingów, kiedy porównujemy gospodarki pod względem wybranych
        że tytuł honorowy duchownego muzuł-  wskaźników. Na przykład Katar – państwo, które osiąga jeden z najwyższych
        mańskiego wyższej rangi. Potocznie tym   wskaźników PKB na mieszkańca (10 miejsce na świecie) – pod względem
        mianem określa się zamożnych miesz-  wskaźnika rozwoju społecznego zajmuje 45 miejsce (wyższą pozycję osiągnęła
        kańców Bliskiego Wschodu, zwłaszcza,   Polska, której wskaźnik PKB na mieszkańca jest prawie pięciokrotnie niższy).
        kiedy majątek pochodzi ze sprzedaży
        ropy naftowej.                      Oznacza to, że nie zawsze wzrost zamożności państwa liczony za pomocą
                                            PKB per capita, który wynika z bogacenia się dzięki eksportowi ropy naftowej,
                                            oznacza  wszechstronny  rozwój  kraju  i  społeczeństwa.  Potrzeba  czasu  nim
                                            podobny wysoki poziom zostanie osiągnięty w innych sektorach gospodarki,
                                            w tym w służbie zdrowia i edukacji.
                                               Ponadto wskaźniki nie pokazują jeszcze jednego istotnego faktu – dużych
                                            dysproporcji  dochodowych  między  obywatelami.  Najbardziej  zamożnych
                                            mieszkańców Bliskiego Wschodu potocznie określa się mianem szejków, a ich
                                            majątki powstały dzięki handlowi ropą naftową. Niekiedy w rękach tej grupy
                                            skupia się większa część dochodów całego państwa. Nazwiska tych osób poja-
        Na podstawie mapy (il. 1.65) porównaj
        wartość wskaźnika HDI Polski i wybra-  wiają się w rankingach najbogatszych ludzi świata, a większość społeczeństwa
        nych państw rejonu Zatoki Perskiej.  ich kraju (w tym liczni imigranci) żyje na przeciętnym lub niskim poziomie.

                                       120°      60°        0°       60°       120°      180°



                 60°                                                        R  O  S  J  A                60°
                            KANAD A
                                                               POLSKA
                                                      FRANCJA            KAZACHSTAN
                           STANY
                        ZJEDNOCZONE                                                                JAPONIA
                                                    MAROKO                           CHINY
                                                        ALGIERIA LIBIA
                       MEKSYK                                  CZAD              INDIE
                                                        MALI  NIGER  SUDAN
                                     WENEZUELA             NIGERIA   ETIOPIA
                             KOLUMBIA
        0°                                                GABON      KENIA                                       0°
                                      BRAZYLIA                      TANZANIA
                                PERU                       ANGOLA
                                     BOLIWIA
                                                           NAMIBIA      MADAGASKAR
                                                                              50°              AUSTRALIA
                                                            REPUBLIKA
                                                         POŁUDNIOWEJ  40°              60°
                                      ARGENTYNA               AFRYKI
                                                                               IRAN
                                                                       IRAK
                                                                                            30°
                                                                  30°
                                                                             KUWEJT
                 60°                                                                                     60°
                                                                                BAHRAJN
                                                                             KATAR  ZJEDNOCZONE
                                                                       ARABIA      EMIRATY
              1  :  170 000 000                                       SAUDYJSKA    ARABSKIE  20°
                                       120°      60°        0°    20°               OMAN
         Podział państw świata według wskaźnika rozwoju społecznego HDI w 2018 r.
             państwa bardzo wysoko   państwa średnio rozwinięte  brak danych  40°   JEMEN  60°
             rozwinięte
             państwa wysoko rozwinięte  państwa słabo rozwinięte  obszary niezamieszkane  50°   1  :  60 000 000

        1.65    Wskaźnik HDI na świecie (w 2018 r.)

                                       56
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63