Page 112 - Matematyka Klasa 5 podrecznik cz 1
P. 112

Podsumowanie działu 2





             Ważne pojęcia




                     ułamek nieskracalny           wspólny mianownik ułamków             ułamek danej liczby



             Jeżeli skrócimy ułamek przez NWD licznika i mianownika,            48  4  4
             to otrzymamy ułamek nieskracalny.                                  60   5  =  5




             Jeżeli rozszerzymy dwa ułamki tak, aby w mianownikach
                                                                                    1
                                                                                                       4
                                                                                                   6
                                                                                               2
                                                                                          3
                                                                                                ,
             znalazła się taka sama liczba, to mówimy, że ułamki zostały        1  i       12  i  12 24  i  24  itd.
                                                                                4
                                                                                    6
             sprowadzone do wspólnego mianownika.
             Najmniejszy wspólny mianownik ułamków to NWW                       1   3     4    9
             mianowników tych ułamków.                                          6  i       24  i  24
                                                                                    8


             Aby porównać ułamki, które nie mają ani jednakowych
                                                                                     6
             liczników, ani jednakowych mianowników, najczęściej                4   ?        28  <  30
                                                                                5
                                                                                     7
                                                                                          35
                                                                                                35
             trzeba najpierw sprowadzić je do wspólnego mianownika.
             Aby dodać lub odjąć ułamki o różnych mianownikach,                 1  +   7   =   3   +   7   =  10  =  5
                                                                                               12
                                                                                                     12
                                                                                          12
             najpierw należy te ułamki sprowadzić do wspólnego                  4 9  12   27   11    16    6
                                                                                     1
             mianownika.                                                        11  –   =  33  –  33  =  33
                                                                                     3
             Aby pomnożyć liczbę naturalną przez ułamek, trzeba
                                                                                    4
             tę liczbę pomnożyć przez licznik ułamka, a mianownik               3 ·  17  =  3 · 4  =  12
                                                                                                17
                                                                                          17
             przepisać bez zmian.


             Aby obliczyć ułamek danej liczby, należy pomnożyć ułamek           3             3      3 · 8  24
                                                                                              4
             przez tę liczbę.                                                   4  liczby 8 to   · 8 =   4    =   4   = 6



             Aby podzielić ułamek przez liczbę naturalną, trzeba                 9         9   3    3      3
             pomnożyć mianownik tego ułamka przez tę liczbę.                    11  : 6 =  11 · 6    =  11 · 2   =  22
                                                                                                2

                                        110
   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117