Page 8 - Geografia. 881340_podrecznik
P. 8

1.1        Ziemia w Układzie Słonecznym.
                 Pomiar wysokości Słońca nad widnokręgiem






       Podejmij temat                            z  Czym się różni Ziemia od Słońca?
                                                 z  Jakie znasz planety?
                                                 z  Jak można opisać położenie Słońca na niebie?






                                            Czym jest wszechświat?
                                            Wszechświat, inaczej kosmos, zawiera wszystko, co istnieje: ma-

       Ciało niebieskie – każdy             terię (czyli ciała niebieskie: gwiazdy, planety, księżyce itp.)
       naturalny obiekt znajdujący się      oraz energię. Powstał blisko 14 mld lat temu. Wtedy to skupiona
       w przestrzeni kosmicznej (poza       w jednym punkcie cała materia i energia zaczęły się gwałtownie roz-
       ziemską atmosferą), np. planeta,     szerzać, co nazwano Wielkim Wybuchem. Wszechświat nadal się
       księżyc, gwiazda.                    rozszerza. Kosmos jest ogromny, są w nim miliardy galaktyk, czyli

       Gwiazda – kuliste gazowe             wielkie skupiska gwiazd, pyłu i gazu.
       ciało niebieskie o ogromnej             Nasza Galaktyka czyli ta, w której znajduje się Ziemia, została na-
       temperaturze, świecące               zwana Drogą Mleczną. Składa się ona z kilkuset miliardów gwiazd,
       własnym światłem.                    czyli gazowych kul mających bardzo wysoką temperaturę i świecą-

       Planeta – kuliste ciało              cych własnym światłem, oraz innych ciał niebieskich. Jedną z gwiazd
       niebieskie, gazowe lub skaliste,     Drogi Mlecznej jest Słońce. Wokół niego, podobnie jak wokół innych
       krążące wokół gwiazdy;               gwiazd, krążą planety, czyli skaliste lub gazowe kule, a wokół więk-
       świecące światłem odbitym            szości planet – księżyce. Razem tworzą układy planetarne. Ziemia
       od gwiazd.                           znajduje się w Układzie Słonecznym.

       Księżyc – obiekt kosmiczny
       krążący wokół planety;
       świecący światłem odbitym
       od gwiazd, nazywany też
       naturalnym satelitą.

       Galaktyka – układ miliardów
       gwiazd i innych ciał niebieskich
       (np. planet, księżycy)
       powiązanych wzajemnie siłą
       tak zwanego przyciągania
       grawitacyjnego (grawitacją).


                                            1.1    Galaktyki mają różne kształty, np. spiralny, owalny. Na zdjęciu galaktyka
                                            o nazwie NGC 6744 w kształcie spirali. Droga Mleczna jest do niej podobna

                                         6



   0702_881340_Geografia_6_.indd   6                                                                          04.07.2019   11:33:38
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13