Page 9 - Geografia. 881340_podrecznik
P. 9

Dzięki temu, że Słońce wytwarza energię w postaci ciepła i świa-             Wschód Słońca – moment

          tła, na Ziemi możliwe było pojawienie się życia. Planety i księżyce            w ciągu doby, kiedy Słońce
          nie świecą własnym światłem. Można je dostrzec dlatego, że odbijają            pojawia się nad widnokręgiem.
          światło sąsiadujących z nimi gwiazd.                                           Górowanie Słońca – moment
            Badaniem budowy wszechświata oraz zachodzących w nim zja-                    w ciągu dnia, gdy Słońce
          wisk zajmuje się astronomia.                                                   znajduje się najwyżej nad
                                                                                         widnokręgiem.

          Wędrówka Słońca                                                                Południe słoneczne – moment
                                                                                         górowania Słońca.
          Proste obserwacje nieba nie dają możliwości oceny wielkości Słońca
          i odległości do niego, ale ułatwiają zrozumienie i opisanie szczegól-          Zachód Słońca – moment
          nych momentów doby – takich jak wschód i zachód Słońca oraz                    w ciągu doby, w którym Słońce
          południe słoneczne. W pogodny dzień możesz obserwować drogę                    chowa się za widnokręgiem.
          Słońca po niebie. Codziennie rano ukazuje się ono nad wschodnią
          częścią widnokręgu – mówimy, że Słońce wschodzi na widnokrę-
          gu. Następnie stopniowo wznosi się, by około godziny 12 znaleźć się
          najwyżej nad widnokręgiem – jest to górowanie Słońca, a mo-
          ment ten nazywamy południem słonecznym. Od tej chwili Słoń-
          ce stopniowo przesuwa się po niebie ku stronie zachodniej i znajduje           Ciekawe!
          się coraz niżej nad widnokręgiem. Wieczorem chowa się za widno-
          kręgiem – jest to zachód Słońca (il. 1.2).
            Obserwowana z Ziemi wędrówka Słońca po niebie jest pozorna
          (ponieważ to nie ono się porusza), nazywamy ją więc widomą lub
          pozorną wędrówką Słońca. Jej przyczyną jest ruch obrotowy
          Ziemi, czyli ruch planety wokół własnej osi.
            Pamiętajmy, że prosto w Słońce nie wolno patrzeć nawet przez
          okulary  przeciwsłoneczne,  ponieważ  jego  światło  może  uszkodzić           Kiedy  obserwujemy  wędrówkę
          wzrok. Słońce można obserwować tylko przez specjalne fi ltry.                  Słońca  po  niebie,  możemy  ła-
                                                                                         two dojść do wniosku, że to ono
                                                                                         porusza się wokół nieruchomej
                                     górowanie Słońca                                    planety. Przez lata opis ruchu
                                    (południe słoneczne)                                 Ziemi  wokół  Słońca  był  trudny
                                                                                         do udowodnienia, ale od zawsze

           wschód                                                       zachód           wiedziano, że życie na Ziemi
           Słońca                                                       Słońca           jest zależne od Słońca. Dlatego
                                                                                         gwiazda była otaczana kultem
                                                                                         religijnym. Zdjęcie  przedstawia
                                 w   i  d  n  o  k  r  ą  g                              wóz z Trundholm (Trundholm to
                                                                                         gmina na Zelandii, wyspie na-
                                                                                         leżącej do Danii), pochodzący
                                                                                         z II tysiąclecia p.n.e. Krążek po-
         1.2    Widoma (pozorna) wędrówka Słońca nad widnokręgiem obserwowana            kryty złotą folią przedstawia bó-
          w ciągu dnia                                                                   stwo słoneczne.

                                                                                  7



   0702_881340_Geografia_6_.indd   7                                                                          04.07.2019   11:33:40
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14