Page 187 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 187

Więcej na temat                                                           Z akrosomu plemnika
                                                                                    uwalniane są substancje
                                                                                    niszczące osłonkę
          Ochrona gamety żeńskiej przed zapłodnieniem                               otaczającą gametę żeńską.
                                                                          Plemnik
          przez wiele plemników
                                                                          dociera do
                                                                          gamety
          Powstanie zygoty wymaga połączenia gamety żeńskiej              żeńskiej.
          z 1 plemnikiem. Tymczasem w przypadku wprowadzenia
          nasienia do żeńskiego układu rozrodczego do gamety
          żeńskiej znajdującej się w jajowodzie dociera wiele
          plemników. Na pierwszym etapie zapłodnienia uwal-
          niają one substancje zmagazynowane w pęcherzyku
          określanym jako akrosom, zlokalizowanym w ich główce.
          Substancje te niszczą osłonkę otaczającą gametę żeń-
          ską. Bezpośredni kontakt plemnika z błoną komórkową
          gamety żeńskiej prowadzi do zlania się błon obu gamet.
          Umożliwia to wprowadzenie materiału genetycznego                   Błony gamet zlewają
          plemnika do wnętrza gamety żeńskiej. Wówczas jej                   się, a błona komórkowa
                                                                             gamety żeńskiej zmienia
          błona komórkowa zmienia się tak, że wniknięcie kolej-              się, uniemożliwiając   Materiał
                                                                                                  genetyczny
          nych plemników staje się niemożliwe. Jeśli mimo to do              wniknięcie kolejnych   plemnika dociera
          wnętrza gamety żeńskiej zostanie wprowadzony mate-                 plemników.           do wnętrza
                                                                                                  gamety żeńskiej.
          riał genetyczny dodatkowych plemników, komórka ta
          obumiera i nie dochodzi do rozwoju nowego organizmu.  Kolejne etapy wnikania plemnika do gamety żeńskiej





          W skrócie


               Proces wytwarzania gamet rozpoczyna się w wieku dojrzewania.
              Gamety męskie powstają w sposób ciągły w kanalikach nasiennych jąder,
              natomiast gamety żeńskie – w pęcherzykach jajnikowych podczas cykli
              miesiączkowych.
               Cykl miesiączkowy obejmuje: menstruację, fazę wzrostu pęcherzyka
              jajnikowego, owulację i fazę wzrostu błony śluzowej macicy.
               Zapłodnienie polega na wniknięciu główki plemnika do gamety żeńskiej.
              Zachodzi w jajowodzie.


          Czy już umiesz? Sprawdź się!


           1   Wyjaśnij, co to jest:
              a)  owulacja,
              b)  menstruacja.
           2   Wskaż podobieństwa i różnice w procesach wytwarzania gamet żeńskich
              i męskich.
           3   Wymień elementy budowy dojrzałego plemnika i omów ich znaczenie
              w przebiegu zapłodnienia.

                                                                                   185
   182   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192