Page 81 - 882148_biologia_kl7_podrecznik_pilot
P. 81

Czym różni się powietrze wdychane od wydychanego?                          Ciekawe!

          Powietrze wdychane i wydychane różnią się od siebie zawartością gazów od-  Dorośli  ludzie  wykonują  ok.  16  odde-
          dechowych (tlenu i dwutlenku węgla) oraz pary wodnej (il. 3.5). Powietrze   chów na minutę, a więc w ciągu doby
                                                                                     średnio ok. 23 tys. wdechów i tyle samo
          wdychane ma taki skład jak powietrze atmosferyczne, w którego objętości tlen   wydechów. Noworodki i niemowlęta
          stanowi ok. 21%, a dwutlenek węgla – 0,04%.                                oddychają szybciej niż osoby dorosłe.
             W krwi przepływającej w naczyniach krwionośnych oplatających pęche-     Wykonują od 40 do 60 oddechów na
          rzyki płucne stężenie tlenu jest niskie, zaś stężenie dwutlenku węgla – stosun-  minutę. Ile wobec tego wykonują ich
          kowo wysokie. Ta różnica stężenia gazów oddechowych powoduje, że tlen      w ciągu doby?
          przenika ze światła pęcherzyka płucnego do krwi, a dwutlenek węgla – z krwi
          do światła pęcherzyka płucnego.

                      powietrze wdychane                                   powietrze wydychane
                           0,96%    0,04%                                     5,04%      0,96%



                                                               azot
                           21%                                                  16%
                                                               tlen


                                       78%                     dwutlenek                    78%
                                                               węgla
                                                               inne
                                                               gazy



          3.5    Skład chemiczny powietrza wdychanego i wydychanego

                 Porównaj skład chemiczny powietrza wdychanego i wydychanego. Jakie dostrzegasz różnice?

          Wymiana gazowa w tkankach

          Tlen, który z powietrza w pęcherzykach płucnych dostał się do naczyń krwio-
          nośnych, jest rozprowadzany wraz z krwią po całym organizmie. W tkankach
          odbywa się drugi etap wymiany gazowej. Tlen z krwi przenika do tkanek,     Wymiana gazowa – polega
          a dwutlenek węgla z tkanek – do krwi (il. 3.6).                            na przenikaniu tlenu z powietrza
                                                                                     wypełniającego pęcherzyki płucne do
          krew odtlenowana             komórki ciała             krew natlenowana    krwi, a z niej do tkanek, oraz dwutlenku
                                                                                     węgla z tkanek do krwi, a z krwi do
                                                                                     powietrza w pęcherzykach płucnych.






                                                                  naczynie
                                                                  włosowate tkanki



          3.6    Kierunek transportu tlenu i dwutlenku węgla podczas wymiany gazowej
          w tkankach

                                                                                   79
   76   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86