Page 51 - 880331_Muzuczny_Swiat_podrecznik_kl-7_DRUK

Tłusty czwartek

Historia ostatniego czwartku przed Wielkim Postem sięga najdawniejszych wieków.
Dzień ten obchodzony był kiedyś bardzo odświętnie, zapowiadał koniec zapustów, hucz-
nych biesiad obfi tujących w tłuste jedzenie. W myśl staropolskiego przysłowia: Powiedział
Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła, we wszyst-
kich domach smażono na tłuszczu, symbolu szczęścia i obfi tości, pączki lub faworki (chru-
sty), a wieczorem organizowano rodzinne i towarzyskie spotkania. Wierzono, że zjedze-
nie tego dnia takich słodkości zapewni szczęście i powodzenie na następny rok. Zwyczaj
spożywania słodkich pączków zadomowił się w Polsce od XVI wieku, wcześniej robiono je
z ciasta chlebowego i nadziewano słoniną.

Góra pączków, za tą górą Przez dzień cały się zajada,
tłuste placki z konfi turą, a wieczorem maskarada (…)
za plackami misa chrustu, Władysław Broniewski
bo to dzisiaj są zapusty.

Sobótka

W tę najkrótszą noc w roku z 23 na 24 czerwca mieszkańcy wsi rozpalali nad brzegami
jezior i rzek ogniska, tzw. „święte ognie”. Dawniej wierzono, że miały one moc oczyszczania
człowieka ze zła i chronienia i go od wszelkich chorób. W czasie wspólnej zabawy chłopcy
przeskakiwali przez płomienie ogniska, dziewczęta natomiast rzucały na wodę uplecio-
ne z kwiatów i ziół wianki, a potem obserwowały, gdzie płyną. Ich droga podpowiadała
im, skąd może nadejść przyszły kawaler. Pomyślną przepowiednię otrzymywała ta panna,
której wianek został wyłowiony z wody. Kiedyś w tę noc szukano też w lasach legendarne-
go kwiatu paproci, który miał przynieść znalazcy bogactwo i szczęście.

Z j ńń kk N ś i j ń kk
Zofi a Stryjeńska Noc świętojańskafifi S

49