Page 133 - przyroda_podrecznik kl4

Przekonaj się

Badanie twardości skał i minerałów

Potrzebne materiały: kwarc, wysuszona bryłka gliny, gwóźdź, wykałaczka, plastikowy nożyk.

Przebieg doświadczenia:

1 Spróbuj zarysować kwarc paznokciem, wykałaczką i plastikowym nożykiem. Co obserwujesz?

2 Spróbuj zarysować kwarc gwoździem. Co możesz zauważyć?

3 Weź wysuszoną bryłkę gliny – spróbuj ją zarysować po kolei paznokciem, wykałaczką i nożykiem, a następnie
gwoździem. Co obserwujesz teraz?

Obserwacje: Zapisz w zeszycie swoje obserwacje.

Wniosek: Zapisz w zeszycie wniosek dotyczący twardości kwarcu i gliny.

W skrócie Ciekawe!

Skały znajdują się w ziemi i tworzą jej wierzchnią warstwę;
są zbudowane z minerałów.

Skały można podzielić na sypkie, zwięzłe i lite.

Przykładami skał sypkich są piasek i żwir, zwięzłych Sól spożywczą jadasz codziennie.
– less i glina, a litych – granit, bazalt, wapień, węgiel kamienny,
węgiel brunatny i piaskowiec. Może być ona wytworzona z soli
kamiennej, która jest skałą litą skła-
dającą się prawie wyłącznie z jed-
nego minerału – halitu (fot.).
Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Na podstawie dostępnych źródeł informacji podaj kilka
przykładów skał – innych niż opisane w podręczniku. Ciekawe!

2 Sprawdź, czy w twoim domu znajdują się skały lub przedmioty
wykonane ze skał. Podaj przykłady.

3 Na podstawie dostępnych źródeł informacji wymień
przykłady zastosowania skał w budownictwie, nauce lub innej
dziedzinie życia. Najtwardszym minerałem wystę-
pującym na ziemi jest diament.
4 Czy w drodze do szkoły widzisz skały leżące na powierzchni Jest tak twardy, że można go za-
ziemi? Jeśli tak, czy potrafisz podać ich nazwy? rysować tylko innym diamentem.
Oszlifowany diament nazywamy
brylantem.

131