Page 134 - przyroda_podrecznik kl4
P. 134
6.4 Jak organizmy radzą sobie na lądzie? Jakie cechy mają zwierzęta lądowe? Wybrane grupy
zwierząt
lądowych:
Żyją w zróżnicowanych środowiskach i w różny sposób się poruszają.
Podejmij temat z Dlaczego niektóre rośliny nie usychają, mimo że rosną w miejscach,
gdzie jest mało wody? pod ziemią wśród drzew wśród skał
z Dlaczego pewnych zwierząt nie spotkasz zimą? Przednie kończyny Kończyny kozicy są silnie umięśnione.
kreta przypominają Racice (kopyta) mają ostre krawędzie
łopaty koparek i elastyczne spody, co ułatwia
zwierzęciu poruszanie się po Owady mają
nierównym, kamienistym podłożu trzy pary odnóży
Czym się charakteryzuje środowisko lądowe?
W środowisku lądowym organizmy mają łatwy dostęp do światła i tlenu niezbędnego do oddy-
chania, ale muszą sobie radzić ze zmieniającą się temperaturą powietrza. Latem bywa gorąco, Wiewiórki mają palce
zimą może być bardzo chłodno, a nawet mroźnie. Różnice temperatury występują także między dniem kończyn zakończone Pająki mają cztery pary
pazurami, które
a nocą. Wiatr może przynosić ulgę w czasie upału lub wzmagać odczucie zimna w chłodne dni. Na ob- umożliwiają im na grząskich, podmokłych terenach odnóży
szarach z małą ilością opadów organizmy mogą mieć ograniczony dostęp do wody. chwytanie się Łoś ma racice duże i szeroko
chropowatej kory
w powietrzu rozstawione, co zapobiega zapadaniu
się zwierzęcia w grząskim podłożu
Ptaki (np. dzwoniec) i wiele owadów (np. ważka)
Jakie cechy mają rośliny lądowe? potrafią latać dzięki skrzydłom
Ślimaki mają miękkie
W budowie roślin wyróżnia się: Rośliny lądowe są dostosowane do różnych warunków ciało i jedną nogę
korzenie, łodygi i liście. Niektóre panujących na lądzie.
rośliny wytwarzają też kwiaty i owoce.
Tam, gdzie brakuje wody,
rosną np. rośliny o grubych,
mięsistych liściach, które
Kwiaty Płazy mają cienką
swoim kolorem gromadzą wodę. Znoszą niską temperaturę powietrza zimą dzięki pokryciu ciała włosami wilgotną skórę
i zapachem przyciągają lub piórami, niektóre zapadają w sen zimowy lub w odrętwienie.
owady, które je zapylają rojnik rozchodnik
Niedźwiedź Ptaki w zimne dni
Owoce w trakcie stroszą pióra.
powstają z kwiatów po przygotowań Warstwa powietrza
zapyleniu; w środku mają Wiele roślin wykorzystuje do zimowego między piórami
nasiona, z których mogą siłę wiatru do przenoszenia snu intensywnie chroni je przed Gady mają suchą skórę
wyrosnąć nowe rośliny owoców na znaczne odległości się odżywia utratą ciepła pokrytą łuskami
i rozsiewania nasion.
Łodyga mniszek klon
utrzymuje roślinę
w pozycji pionowej, co Chronią się przed utratą wody przez pokrycie ciała śluzem lub łuskami;
umożliwia jej lepsze przeczekują też największe upały w kryjówkach.
wykorzystanie światła Aby przetrwać zimę, kiedy
słonecznego Ptaki mają skórę pokrytą
temperatura powietrza spada Salamandra ma Wąż Eskulapa piórami i skrzydła
Liście poniżej 0°C, wiele drzew skórę pokrytą ma ciało pokryte
zwracają się całą swoją i krzewów traci liście, rośliny brzoza latem brzoza zimą śluzem; żyje łuskami, co
wyłącznie
chroni go przed
powierzchnią do słońca, zielone wytwarzają odporne w środowiskach wysychaniem
by lepiej wykorzystywać na mróz cebule lub nasiona. wilgotnych
światło
Korzenie Oddychają tlenem zawartym w powietrzu, wiele z nich za pomocą płuc Ssaki mają skórę pokrytą
utrzymują roślinę (np. ślimaki lądowe, płazy, gady, ptaki i ssaki). sierścią, młode osobniki
w podłożu ssą mleko matki
i pobierają wodę hiacynt łubin
132