Page 16 - 882689_FOLDER PRZEDMIOTOWY BIOLOGIA (5-7)
P. 16

Podsumowanie działu 4                                                                                                              Rośliny okrytonasienne rozmnażają się:
                                                                                                                                             z  płciowo – służą im do tego kwiaty, w których powstają komórki rozrodcze; w wyniku zapylenia
                                                                                                                                               i zapłodnienia dochodzi do wytworzenia nasion, z których wyrastają nowe osobniki różniące się
              Ważne pojęcia                                                                                                                    między sobą
                                                                                                                                             z  bezpłciowo (wegetatywnie) – nowe osobniki powstają bezpośrednio z liści, pędów lub korzeni
                                                                                                                                               i są niemal identyczne z organizmem rodzicielskim.
           rośliny okrytonasienne          pęd          łodyga          pień          korona          drzewo          krzew          krzewinka
           roślina zielna          organ spichrzowy          kwiat          słupek          pręcik          wiatropylność          owadopylność               Zapylenie – przeniesienie pyłku z pręcika na znamię słupka. U roślin wiatropylnych pyłek jest przenoszony
           zapylacz          zalążnia          owoc          nasiono          zarodek          bielmo          łupina nasienna          kiełkowanie            przez wiatr, a u owadopylnych – przez owady.
           rozmnażanie wegetatywne          blaszka liściowa          ogonek liściowy          liście pojedyncze          liście złożone
                                                                                                                                                                                                             zapylacz
                                                                                                                                                                              znamię
              Rośliny okrytonasienne mają budowę tkankową i rozmnażają się płciowo. W wyniku rozmnażania płciowe-                                                    słupek                                            ziarno pyłku
              go powstają nasiona, które znajdują sie we wnętrzu owocu.                                                                                   pręcik

              Do roślin okrytonasiennych należy ok. 90%                                                                                            płatek korony
              wszystkich gatunków roślin na Ziemi.
              Mogą występować w różnych formach,
              jako: drzewa, krzewy, krzewinki, rośliny zielne.                                                                                    działka kielicha


                                                             pęd
                                                                                                                                                                                                                       zalążnia
                                                                                                                                                                                    miodnik


                                                                                                                                           Zapłodnienie następuje po zapyleniu. Polega na połączeniu żeńskiej komórki znajdującej się w zalążni
                                                                                                                                          z męską komórką rozrodczą przeniesioną razem z pyłkiem i wprowadzoną do zalążni za pomocą długiej
                                                                                                                                          wypustki.
                                                          korzeń
                                                                                                                                           Nasiono składa się z łupiny nasiennej (pełniącej funkcje ochronne), bielma (składającego się z substancji
                                                                                                           roślina
                                                                           drzewo      krzew    krzewinka  zielna                         odżywczych) i zarodka (będącego nowo powstałym organizmem).

              U roślin okrytonasiennych wyróżniamy korzeń i pęd złożony z łodygi oraz osadzonych na niej liści, kwiatów                                                                            łupina nasienia
                                                                                                                                                                                                   łupina nasienia
              i owoców.
              Liście, łodygi i korzenie roślin okrytonasiennych mogą ulegać modyfi kacjom, aby pełnić określone funkcje.
              Zmodyfi kowane organy pozwalają np. gromadzić zapasy substancji odżywczych (organy spichrzowe), piąć                                                bielmo
                                                                                                                                                                  bielmo
              się po innych roślinach (wąsy i korzenie czepne) lub chwytać owady, aby uzupełnić niedobory azotu (liście
              pułapkowe).
                                                                                                                                                                                                   zarodek
                                                                                                                                                                                                   zarodek

                                               Modyfi kacje organów roślinnych

                        liście                             łodygi                             korzenie
                                                                                                                                           Owoce okrytonasiennych są przystosowane do rozprzestrzeniania nasion w różny sposób:
                pułapkowe (np. rosiczka)             bulwy (np. ziemniak)              spichrzowe (np. marchew)
                                                                                                                                             z  przez wiatr (mniszek, klon, brzoza)
                                                                                                                                             z  przez zwierzęta (łopian – owoce są przenoszone na powierzchni ciała zwierząt, jeżyna – owoce
                spichrzowe (np. cebula)             rozłogi (np. truskawka)           podporowe (np. puchowce)
                                                                                                                                               są zjadane)
                  czepne (np. ogórek)                 wąsy (np. winorośl)                czepne (np. bluszcz)                                z  przez wodę (kosaciec)
                                                                                                                                             z  samorzutnie (niecierpek).

         14                              138                                                                                                                                                                139
                                                                                                                                                                                                            139
                                         138
    0625_Biologia_5_.indd   138                                                                                25.06.2018   13:34:53  0625_Biologia_5_.indd   139                                                                        25.06.2018   13:34:53
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21