Page 33 - 881426 _geografia_kl8_www_

Wielki Skok Naprzód
Po II wojnie światowej Chiny miały ambicje prześcignąć niezwykle prężną
gospodarkę brytyjską. Przewodniczący Komunistycznej Partii Chin Mao
Zedong w latach 50. XX w. wprowadził w życie plan gospodarczy skoncen-
trowany na rozwoju dwóch sektorów: rolnictwa i przemysłu. Okres ok. połowy
XX w. (od 1958 do1962 r.) nazwano Wielkim Skokiem Naprzód. Sukces
miała zagwarantować liczona w setkach milionów ludzi chińska siła robocza.
Zlikwidowano własność prywatną. Ludność przymusowo skupiano w tzw. 1.29 Dymarka, czyli piec hutniczy
komunach, czyli wiejskich wspólnotach. Ich cel stanowiła produkcja rolna do wytopu stali (fotografia z czasów
i przemysłowa. Wytwarzane produkty były bardzo złej jakości. Przykładowo, Wielkiego Skoku Naprzód)
aby osiągnąć zaplanowane rezultaty w produkcji stali, do wytopu używano
niemal wszystkiego: klamek do drzwi, sztućców, a nawet garnków (il. 1.29).
Ponadto władze wspólnot przydzielały pracownikom niewystarczające porcje
jedzenia. Odciągnięci od pracy na roli chłopi nie byli w stanie zebrać zboża
i tracili plony. Zakaz prowadzenia prywatnych gospodarstw rolnych czy upra-
wiania własnych ogródków sprawiał, że w całym państwie szerzył się głód.
Stąd okres ten nazywa się także Wielkim Głodem. Szacuje się, że w tym
czasie zmarło przedwcześnie nawet 45 mln Chińczyków. Ponieważ zakładane
plany produkcji rolnej i przemysłowej były niemożliwe do wykonania, władze
na wszystkich szczeblach – z obawy przed konsekwencjami – przekazywały
zawyżone dane o wynikach. Złe zarządzanie powodowało, że duża część wy-
twarzanych produktów niszczała i nie nadawała się do użytku.

Joint venture oknem na świat zachodni
Pozytywne zmiany w chińskiej gospodarce nastąpiły na przełomie lat 70. i 80.
XX w. Dzięki reformom Deng Xiaopinga, ówczesnego przywódcy pań-
stwa, doszło wówczas do gospodarczego otwarcia Chin na tzw. świat zachod-
ni. Aby przyciągnąć zagranicznych inwestorów, na terenie kraju utworzono
pierwsze specjalne strefy ekonomiczne. Jednak dla rozwoju chińskiej go-
spodarki kluczowe było zezwolenie na tworzenie spółek typu joint venture,
tzn. zagranicznych firm z krajowymi. Rozpoczęcie tego typu współpracy wy-
magało od obcych przedsiębiorców przekazania chińskiemu partnerowi całej Ciekawe!
wiedzy technologicznej. W konsekwencji umożliwiło to Chinom wykorzysta-
nie zachodnich technologii do produkcji tańszych chińskich odpowiedników.
W 2019 r. Unia Europejska i Chiny podpisały deklarację, w której – po ponad
40 latach od rozpoczęcia działalności takich spółek – uzgodniono m.in., że
państwa inwestujące w Chinach nie muszą przekazywać swojej wiedzy tech-
nologicznej Państwu Środka.
Standardy pracy w wielu chińskich fabrykach wciąż odbiegają od europej-
skich norm. Pracownicy nie otrzymują wynagrodzenia za ponadwymiarowe Deng Xiaoping – chiński polityk, inicjator
godziny pracy. Za pośrednictwem rzekomych staży do pracy wykorzystuje się reform społeczno-gospodarczych. Czło-
nieletnich, a wszystko to przy bardzo niskich zarobkach, warunkach niespeł- wiek Roku według magazynu „Time”
niających wymogów bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska. w latach 1978 i 1985.

31