Page 36 - 881426 _geografia_kl8_www_
P. 36

2019                                Rozmieszczenie ludności i warunki rozwoju rolnictwa
          25,1%   27,5%       47,4%                                                                                                                     Środowisko geograficzne Chin
        2018                                Ludność Chin jest rozmieszczona nierównomiernie. Wynika to przede wszyst-
          26,1%    28,2%      45,7%         kim z warunków przyrodniczych. Na południowym zachodzie wznoszą się
        2017                                najwyższe pasma górskie świata – Himalaje i Karakorum, na północ od nich                                                       Pekin                                      0    300   600  900 km
          27,0%    28,1%      44,9%                                                                                                                                                                                          Wielki Mur Chiński
                                            – Wyżyna Tybetańska, a dalej – Kotlina Kaszgarska, którą okalają od półno-                                                                                                                       7000
        2016                                                                                                                                                                                                                                 m n.p.m.
           27,7%    28,8%     43,5%         cy góry Tienszan ze szczytami powyżej 7000 m n.p.m. Obszary Tybetu, gór
        2015                                i kotlin w zachodniej części Chin pokrywają jałowe pustynie i półpustynie. Są                                                                         mm                                         5000
                                                                                                                                                                                                  200
           28,5%    29,2%      42,2%        to tereny słabo zagospodarowane i w niewielkim stopniu zaludnione. Regiony                                                                            160
        2014                                o małym zaludnieniu stanowią ok. połowy powierzchni kraju.                                                                                            120           Amur                         3000
           29,5%    29,9%      40,6%                                                                                                                                       °C                     80      120°        50° 130°               2000
                                                                                                                                                                           40
                                               Najdogodniejsze warunki do życia, w tym do rozwoju rolnictwa, są we                                                         30
        2013                                                                                                                                                               20                     40         Argun Genhe  Nen Jiang          1000
                                                                                                                                                                           10
                                                                                                                                                                                                                                             500
            31,4%    30,1%     38,5%        wschodnich Chinach. Rozpościerają się tam dwie niziny o największej gęsto-                                                    –10 0                   0                   Yichun        depresja 200 0  200
        2012                                ści zaludnienia (powyżej 500 os./km ): Nizina Chińska i Nizina Mandżurska.              Wielki Mur Chiński jest oddalony          I  II III IV V VI VII VIII IX X XI XII  50°  Hulun Buir  Qiqiha’er  Daqing  Jixi  1000
                                                                             2
           33,6%     30,3%     36,1%                                                                                                od stolicy Chin o ok. 60 km                                                         Harbin
                                            Nizina Chińska jest położona w obrębie dorzecza Rzeki Żółtej (Huang He).                                                                                        Wielki Chingan  Wulanhaote  Changchun  2000
        2011                                                                                                                                                                                                        N i z i n a M a n d ż u r s k a  Jilin  3000
                                                                                                                                                                         90°
                                                                                                                                                                      A
            34,8%     29,5%     35,7%       Przykrywają ją lessowe osady wymywane przez wody rzeczne, które pocho-                                                   Altay  ł t a j                                        2744  130°
        2010                                dzą z Wyżyny Lessowej (nadające rzece charakterystyczny kolor – skąd jej                                                                                              Fuxin  Shenyang      m p.p.m.
                                                                                                                                                                                                                                        5000
                                                                                                                                                                                                                        Benxi
            36,7%     28,7%     34,6%       nazwa). Rozwojowi rolnictwa na tym terenie sprzyjają zarówno żyzne gleby                                        80°  Dżungarska                         110°  Xilinhaote  Anshan  40°
                                                                                                                                                                   Kotlina
                                                                                                                                                                                                                    Dandong
        2009                                wytworzone na lessach, łagodne ukształtowanie powierzchni, jak i korzystny                                        Yining  Urumczi  Bogeda Feng  100°      i           Tangshan
            38,1%     27,8%     34,1%                                                                                                                     Szczyt Zwycięstwa  5445  Hami          b  Baotou  Hohhot     Dalian
                                                                                                                                                            7439
                                            monsunowy klimat z niskimi rocznymi amplitudami temperatury powietrza                                         T i e n s z a n  -154             o            Datong PEKIN  Yantai
                                                                                                                                                                Kuche
                                                                                                                                                                                                              Shijiazhuang
        Struktura zatrudnienia                                                                                                                    40°        Akesu Tarym  Ku’erle     G                      Tiencin  Dongying
                                                                                                                                                                                                                       Qingdao
                                                                                                                                                            (Kotlina Kaszgarska)
            rolnictwo   przemysł   usługi   i przewagą opadów w sezonie letnim (patrz temat 1.2).                                                     Kaszgar  Kotlina Tarymska  Dunhuang  Jiuquan  Zhangye  Yinchuan  Wyżyna  Taiyuan  Jinan  Zibo  Morze Żółte
                                                                                                                                                                                                   Ordos
                                               Rolnictwo – od wieków podstawa gospodarki Chin – z roku na rok za-                                  Pa m i r Shache                                      Huang He (Rzeka Żółta)
        1.35    Wielkość zatrudnienia                                                                                                                                         K o t l i n a Delingha Wuwei  Kotlina    C  N i z i n a
                                                                                                                                                                                                                   Xuzhou
                                                                                                                                                                                Qilian Shan
                                                                                                                                                                                                          Zhengzhou
        w poszczególnych sektorach          trudnia coraz mniej osób (il. 1.35). Państwo inwestuje w rozwój technologii                                  K  Hotan  A ł y n - t a g   C a j d a m s k a  Xining Lanzhou  Lessowa  Luoyang  h i ń s k a  Yangzhou  Szanghaj  30°
                                                                                                                                                                             Ge’ermu
                                                                                                                                                     K2
        gospodarki w latach 2009–2019       upraw i mechanizację. Ponadto ludność odpływa ze wsi do miast (migruje                                   8611  Karakorum  u  n  l  u  n              Baoji  Xi’an  Huainan  Nankin Wuxi  Ningbo  Morze
                                                                                                                                                                                                 Q i n   L i n g
                                            najczęściej nielegalnie – oficjalnie pozostaje zameldowana na wsi). W prze-                                          W yż y na      Jangcy                        Wuhan  Hefei  Hangzhou Taizhou  Wschodniochińskie
                                                                                                                                                                                  Yushu
                                            myśle zatrudnienie utrzymuje się na stałym poziomie – z niewielką tendencją                                    H  T y be t ańs k a              Mianyang  Nanchong  Jangcy    Wenzhou
                                                                                                                                                             i               Naqu   Changdu  Chengdu  Kotlina  Huangshi  Nanchang
                                            spadkową. Rośnie liczba pracujących w usługach.                                                             30°   m  a                    Mekong  Gongga Shan  Syczuańska  Changsha  Fuzhou  Tajpej  Riukiu
                                                                                                                                                              T r a n s h i m a l a j e
                                                                                                                                                                                                    Chongqing
                                                                                                                                                                        Rikaze
                                                                                                                                                         80°      l  a j e  Lhasa           7556            Góry  Południowochińskie  Taizhong  Zwrotnik Raka
                                                70°    80°   90°    100°   110°   120°    130°     140°      150°                                                  Mount Everest  Brahmaputra    Zhaotong  Hengyang    Xiamen Cieśn. Tajwańska
                                                                                                                                                                                                                              3997
                                                                                                                                                                    8850                  Lijiang  Wyżyna  Guiyang           Tainan
                                                                            A           Amur                      40°                                                    90°                   Junnan-               Shantou  Tajwan
                                                          R   O    S    J             Argun                                                                                                 Dali  -Kuejczou Xingyi  Kanton  Shenzhen  Kaohsiung  20°
                                                                                                                                                                                            Kunming
                                                                                                                                                                                                               Makau
                                          50°                                                                                                                                            Saluin  Wenshan     Foshan  Hongkong
                                                                                                                                    Hotan (Hetian)                                        Jinghong            Zhanjiang
                                                                                                            A                                                                                           Nanning
                                                                                                            I                                                                                                   Morze Południowochińskie  120°  Luzon
                                              K A Z A C H S TA N
                                                                   M O N G O L I A             KOREA        O  N                                                                           100°     20°  Hajnan  Haikou
                                                                                                PÓŁNOCNA   P                                                                                                 Sanya
                                                                                                 POŁUDNIOWA  A    30°
                                                                                                  KOREA
                                             KIRGISTAN
                                                                            Huang He (Rzeka Żółta)                                                                                                                   Szanghaj
                                          40°                                                            J
                                                                                     Y
                                                                              N                    0  300  600  900 km
                                                           C      H     I
                                                                                 Jangcy          Liczba ludności na 1 km 2
                                          30°                                                        powyżej 200
                                                                   Mekong
                                                            Brahmaputra  Jangcy                      100–200                                                                                                                                mm
                                                                                                 Tajwan                             Miasto położone w Kotlinie Tarymskiej, które słynie                                                     160
                                                             BHUTAN                              Tajwan  10–99                      z ręcznie tkanych dywanów
                                                     N E P A L
                                                                                                     1–9                                                                                                             °C                     120
                                                                                                     obszary, na których
                                                         BANGLADESZ                                                                      °C                      mm                                                  40                     80
                                               I N D I E                                             1 osoba przypada                    40                      80                                                  30
                                                                             WIETNAM               Luzon na więcej niż 1 km 2            30                                                                          20                     40
                                                                                                                                                                                                                     10
                                                                  M J A N M A          Hajnan        obszary                             20                      40
                                          20°                              LAOS                    FILIPINY                              10                                  Nowoczesna dzielnica biznesowa Szanghaju –   0  I  II III IV V VI VII VIII IX X XI XII  0
                                                                                                     niezamieszkane
                                                                        Saluin
                                                 80°         90°         100°        110°                                                –10 0  I  II III IV V VI VII VIII IX X XI XII  0  miasta położonego u ujścia rzeki Jangcy
                                            1.36    Gęstość zaludnienia Chin
                                       34
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41