Page 40 - 881426 _geografia_kl8_www_
P. 40

1.5      Indie – kraj wielkich możliwości i kontrastów społecznych




        Podejmij temat                          z  Dlaczego w czasach Krzysztofa Kolumba Europejczycy szukali morskiej
                                                 drogi do Indii?
                                                z  Które dwa języki są oficjalnymi językami komunikacji w całych Indiach?





        Ciekawe!                            Jak geologia i polityka wpłynęły na Indie?
         60°          120°         180°
                                            Indie często są nazywane subkontynentem Azji. Jest to ląd, który jeszcze nie-
                                            dawno w geologicznej skali czasu był osobną wyspą. Dołączył do najwięk-
                                            szego kontynentu ok. 50 mln lat temu, a więc już po wymarciu dinozaurów.
                                            Prawie całe Indie leżą na płycie indoaustralijskiej (patrz il. 1.3), czyli innej
       0°                              0°
                                            niż większa część Azji i Europy. W jej obrębie wydziela się płytę indyjską,
                                            która przemieszcza się na północ i wsuwa się pod większą płytę eurazjatycką,
                                            a w miejscu kolizji fałduje i wypiętrza dawne osady morskie. W wyniku tego
                                            procesu powstały tu dwa najwyższe na świecie łańcuchy górskie: Himalaje
           PŁYTA INDOAUSTRALIJSKA
                                                                        K2
                                                             70°        8611   80°               90°
                                                                      8126        K
                                                        KABUL
      60°                              60°                   ISLAMABAD                      0     300   600   900 km
                                                                  Nanga Parbat
                                                            Peszawar    Leh            u     n    l    u    n
                                             AFGANISTAN
             0      3000    6000 km           Kandahar       Rawalpindi  Śrinagar  Karakorum  C
                                          30°               Gudźranwala  Dżammu          H    I   N    Y      Jangcy
             granice płyt litosfery (płyt tektonicznych)  Kweta  Lahaur                    W yż y na       Yushu
             linie uskoków płyt                           Fajsalabad  Amritsar  Satledź H  T y be t ańs k a Changdu
                                                                      Ludhijana
             przypuszczalne granice płyt           Góry Sulejmańskie Multan  Czandigarh  i T r a n s h i m a l a j e  Naqu  Mekong
                                                                      Merath
             kierunek ruchu płyt                        Indus        Delhi           m  a     Rikaze         Saluin  30°
             płyta australijska              PA K I S TA N Nizina Indusu  NOWE DELHI  Faridabad N  E  Dhaulagiri  l  a  j  Lhasa
             płyta indyjska                     Hajdarabad  Dźodhpur  Dźajpur  Agra  Ganges  P  A 8167  Mount Everest  e
                                                                                      L
                                                                                                BHUTAN
                                                                                            8850
                                                                                                       Brahmaputra
                                                                                       KATMANDU
                                                  Karaczi                 Kanpur  N i z i n a   G a n g e s u  THIMPHU Itanagar
                                                                               Lakhnau
                                            Zwrotnik Raka
        Indoaustralijska płyta tektoniczna skła-                 Kota     Allahabad                          Myitkyina
                                                                     I N D I E
        da się prawdopodobnie z mniejszych              Ahmadabad  Bhopal         Waranasi  Patna  BANGLADESZ
                                                     Radźkot    Indaur                 Dhanbad   DHAKA
        płyt, w tym z płyty indyjskiej. Trwają ba-                    Narbada  Dźabalpur  Rańći
                                          20°           Diu   Wadodara         n
        dania naukowe, które w przyszłości po-                Surat  P ó ł w y s e p   Dźamśedpur  Kolkata   Mandalaj
                                              7000                    Nagpur     Rajpur    (Kalkuta)  Ćottogram
                                                                                                          MJANMA
        zwolą lepiej wyjaśnić jej budowę.   m n.p.m.  Vasai-Virar  Naśik                                 G ó r y   A r a kańskie
                                                        Mumbaj             a Durg-Bhilai
                                                       (Bombaj)  Godawari                                  NAYPYIDAW 20°
                                                                    I n d y j s k i
                                                     A
                                                            Puna
                                              5000   r  M               k                                    Irawadi
                                                      a
                                                        o
                                                                   Hajdarabad              Z a t o k a
                                                                        Kryszna
                                                      b
                                                         r                         Wiśakhapatnam           Rangun
                                              3000     s  z           e  Ghat y Wschodnie
                                                                             Widźajawada
                                                       k
                                                          e
                                              2000      i                                            Przyl. Nagaye
                                                               Ghaty Zachodnie
                                              1000      e            D      Ćennaj      B e n g a l s k a  Cieśn. Kokosowa
                                              500            Kannur   Bangalur
                                          10°  200                                                    Andamany  Morze
                                            depresja  0                                                  (ind.)
                                              200     Lakszadiwy  Kalikat  Kojimbatur  Puduććeri
        Na podstawie mapy Indii (il. 1.41) opisz   1000        Triśur   Tiruchirapalli                  Port Blair
                                                                                                        Andamańskie
                                                               Koczin
                                                                                                    Kanał
        położenie Indii. Uwzględnij nazwy mórz,   2000   Tiruwanantapuram  Maduraj  Cieśn. Palk  Dziesiątego Stopnia  10°
                                                                           Dżafna
        które je oblewają. Scharakteryzuj linię   3000         Przyl. Komoryn  Cejlon
                                            m p.p.m.
                                                                        CEJLON
        brzegową tego państwa.                        MALEDIWY       Kolombo                            (ind.)
                                                     Malediwy
        Następnie skorzystaj z mapy i podaj na-                            SRI DŹAJAWARDANAPURA KOTTE
                                                                                                         N i k o b a r y
                                                                                                       Banda Aceh
        zwy trzech krajów, z którymi Indie grani-      MALE               80°                    90°
        czą na północy.                     1.41    Indie
                                       38
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45