Page 17 - biologia klasa 5

Więcej na temat [μm]
komórka mięśniowa
komórka tłuszczowa
Rozmiary komórek 200
żeńska komórka
Komórki są zróżnicowane nie rozrodcza
tylko pod względem kształtu, ale 150 plemnik
i wielkości. Rekord u roślin należy
do ramii indyjskiej, której komórki 100 krwinka
mogą mieć długość 50 centy- czerwona
metrów. Jednymi z najdłuższych 50
komórek u zwierząt są nato-
miast komórki nerwowe żyrafy,
które osiągają nawet 450 cen- 0
tymetrów. Większość komórek
jest jednak znacznie mniejsza. Jedną z największych komórek człowieka jest komórka tłuszczowa, a ma zaledwie
Można je oglądać dopiero pod 150 mikrometrów. Krwinka czerwona ma tylko 8 mikrometrów. Oznacza to, że tysiąc
mikroskopem, który wielokrotnie krwinek czerwonych ułożonych w jednym rzędzie miałoby długość ziarenka ryżu
powiększa obraz obserwowa- Mikrometr – jedna tysięczna milimetra, czyli jedna milionowa metra.
nych obiektów. 1 μm = 0,001 mm = 0,000001 m

W skrócie

Jądro komórkowe, błona komórkowa, ściana komórkowa, cytoplazma, mitochondrium, wakuola
i chloroplast to podstawowe elementy budowy komórki.

W komórce bakteryjnej nie ma wielu organelli, które są obecne w komórkach roślinnych i zwierzęcych
(np. jądra komórkowego i mitochondrium).

Białka, cukry, tłuszcze, kwasy nukleinowe, woda i sole mineralne to podstawowe związki chemiczne
występujące w organizmach. Odgrywają bardzo ważną rolę, głównie jako składniki budulcowe
oraz źródło energii.

Do najważniejszych pierwiastków budujących ciała organizmów należą: węgiel, wodór, tlen, azot,
siarka i fosfor.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wyjaśnij, dlaczego pierwiastki biogenne są określane jako „tworzywo życia”.

2 Podaj funkcje trzech wybranych związków chemicznych występujących w organizmie.

3 Wymień organelle, które pozwolą na odróżnienie komórki:
a) roślinnej od zwierzęcej,
b) roślinnej od bakteryjnej,
c) zwierzęcej od bakteryjnej.

15

0328_Biologia_5_.indd 15 28.03.2018 15:13:10