Page 124 - Historia Klasa 5 podrecznik
P. 124
Więcej na temat
Średniowieczny uniwersalizm
Na tych obszarach średniowiecznej Europy, gdzie panowała religia
katolicka i rozciągała się kościelna władza papieża, rozwinęła się jedna
kultura. Była ona wspólna dla wielu narodów: Francuzów, Niemców,
Włochów, Polaków itd. Mówimy więc, że miała charakter powszechny,
czyli uniwersalny. Uniwersalizm kultury średniowiecznej wyrażał się
W średniowieczu utrwalił się w tym, że ludzie wykształceni używali w piśmie tego samego języka –
wizerunek idealnego władcy – łacińskiego; po łacinie spisywano roczniki, kroniki i zarządzenia władców.
odważnego, sprawiedliwego W wiekach średnich istniały też podobne wzorce osobowe: sprawiedli-
i troszczącego się o poddanych. wego władcy, rycerza i świętego (np. ascety).
Wizerunkowi temu odpowiadał
Karol Wielki. Na zdjęciu: fragment z Poszukaj informacji o osobach, które w średniowieczu uchodziły za wzór
obrazu Albrechta Dürera. osobowy ascety, rycerza lub władcy. Wymień cechy każdej z nich.
W skrócie
W średniowieczu zaczęły powstawać zgromadzenia religijne
zwane zakonami. Żyjących w klasztorach mnichów obowiązywały
Opactwo benedyktynów ściśle określone reguły. Najbardziej znana była reguła
w Tyńcu
św. Benedykta, który uważał, że życie zakonnika powinno się
koncentrować na pracy fi zycznej i modlitwie. W 529 roku Benedykt
założył klasztor na wzgórzu Monte Cassino we Włoszech.
Kościół wywarł wielki wpływ na różne dziedziny kultury
w średniowieczu: życie codzienne ludzi (post, pielgrzymki)
czy naukę (ocalenie dorobku starożytnych myślicieli, powstanie
szkół i uniwersytetów).
Czy już umiesz?
Jednym z najstarszych klasz-
torów w Polsce jest opactwo
benedyktynów w Tyńcu koło Kra- 1 Jaką rolę odgrywał Kościół w życiu codziennym ludzi średniowiecza?
kowa, które powstało w XI wieku. 2 W jaki sposób średniowieczni mnisi realizowali hasło Ora et labora?
Można je zwiedzać, ale dla tury-
stów przeznaczono tylko część 3 Jak myślisz, dlaczego władcy zabiegali o utworzenie
obiektu, w pozostałej nadal prze- uniwersytetów w swoich krajach? Uzasadnij odpowiedź.
bywają mnisi i żyją zgodnie ze
4 Czy twoim zdaniem twierdzenie, że czasy średniowiecza to wieki
średniowieczną regułą swego ciemne (a więc okres ciemnoty i zacofania), jest prawdziwe?
zgromadzenia. Uzasadnij odpowiedź.
122

