Page 104 - Matematyka Klasa 5 podrecznik cz 1
P. 104

W niektórych przypadkach mnożenie ułamka zwykłego przez liczbę naturalną można sobie ułatwić przez
       odpowiednie skrócenie przed wykonaniem mnożenia.




          Przykład 2

                                   4
          Wykonajmy mnożenie          · 10.
                                  15

                                                              4        4 · 10  40  : 5  8    2
          Możemy to działanie wykonać tak jak wcześniej:         · 10 =      =       =   = 2 ,
                                                             15          15    15  : 5  3    3
          możemy jednak ułatwić sobie zadanie, jeśli przed mnożeniem wykonamy skrócenie:

                                   8
           4   · 10 =  4 · 10  2  =  4 · 2  =   = 2 2   Skracamy, dzieląc liczby 10 i 15 przez 5. Otrzymujemy
          15         15  3    3    3     3  odpowiednio 2 i 3. Dopiero teraz mnożymy liczby w liczniku.
                                            Na koniec wyłączamy całości.

          Można też wykonać skracanie na wcześniejszym etapie, bez zapisywania liczby naturalnej
                                          4
                                                         8
                                      2
          w liczniku ułamka:   4  3 · 10  =   · 2 =  4 · 2  =   = 2 2
                              15
                                          3
                                                         3
                                                               3
                                                   3
              Po nabraniu wprawy, podczas obliczania iloczynu ułamka zwykłego i liczby naturalnej część obliczeń możemy wykonywać
                          3
             w pamięci, np.  7  1  · 14  = 6.
                                2
       3.    Oblicz podany iloczyn. Pamiętaj o skracaniu przed wykonaniem mnożenia.
                                                                  5
                                                                                                       4
                    7
             a) 8 ·  20      b) 12 ·  3     c)  25 ·  4        d)   · 9          e)   11  · 16      f)   27  · 18
                                    4
                                                                  6
                                                    5
                                                                                    24
          Przykład 3
                              1
          Obliczmy iloczyn 5  · 9.
                              6


            1
          5  · 9 =                            Najpierw liczbę mieszaną zamieniamy na ułamek niewłaściwy.
            6
            31       31 · 9 3                 Następnie skracamy ułamek, dzieląc liczby 9 i 6 przez 3.
          =     · 9 =       =
             6         6 2                  Otrzymujemy odpowiednio 3 i 2.
                     1
          =  93  = 46                       Teraz mnożymy liczby w liczniku. Na koniec wyłączamy całości.
             2       2


       4.    Oblicz podany iloczyn. Przed pomnożeniem wykonaj skracanie.

                                                                   4
             a) 8 · 1  1     b) 1  3   · 8  c)  20 · 3  7      d) 2  · 25        e)  7 · 3 2        f )  9 · 6 4
                    12           10                  10            5                     7                 9

                                        102
   99   100   101   102   103   104   105   106   107   108   109